بایسته های کاربردی تعیین نفقه زوجه در حقوق ایران

اهمیت و استحکام نظام مقدس خانواده با حقوق و وظایف متقابل زوجین ارتباط مستقیم دارد؛ حق پرداخت نفقه از مهترین وظایف زوج می باشد که با انعقاد نکاح بر ذمه او استوار می گردد این تکلیف در قرآن و روایات معصومین ما نیز بدان تاکید شده و آن را مانند سایر احکام کلی و مسائل اساسی و اعتقادی در زمره نصوصی قرار داده که برای زوجه قائل است. صراحت آیات مربوطه به حدی است که اکثر مذاهب مختلف اسلامی در مورد آن اختلاف نظری ندارند. ولی ممکن است در خصوص مصادیق آن و در زمانها و مکانهای مختلف و آنچه زن به آن نیازمند است اختلاف سلیقه ای باشد.بحث نفقه زن، از جمله مهمترین مسائل حقوق مالی در خانواده و دغدغه زوجین در تحکیم روابط خانوادگی از دیرباز مطرح بوده است و نهادهای تربیتی جوامع مختلف همیشه سعی داشتند تا با حل مشکلات ناشی از آن، در فروپاشی خانواده ها جلوگیری کنند و هر چه خانواده به سمت اقتصاد پویا حرکت کرده و انسجام آنها بیشتر شده، ارتباط زوجین و فرزندان نیز منسجم گشته و هرچه از میزان پویایی اقتصادی کاسته شده و دوران زناشویی در تامین معاش خانه با عسر و حرج روبرو شده دغدغه زوجین هم بیشتر شده است و عبث نیست که گفته اند:» لا معاش له لا معاد له« معاش و معاد دو مقوله به هم پیوسته اند که رهبران هر دینی به امت ها توصیه کرده اند تا با تشکیل نهادهای اجتماعی در قالب خمس، زکات و امثال آن از فروپاشی خانواده ها جلوگیری کنند و اسلام نیز به عنوان یک آیین جهانی همواره جامعه را در بحث انفاق عمومی و به ویژه نفقه خانوادگی توصیه نموده و ضمن اینکه مردان را مسئول تامین معاش خانوادگی دانسته، به زنان هم درخواسته های در حد متعارف سفارش نموده است.با این اوصاف و در عمل بعضی پرونده های حقوق خانواده حاکی از آن است که هنوز از مشکلات نفقه زوجه در راس پرونده ها در محاکم قضایی است که مادران و زنان مطلقه و فرزندان ناشی از آنان، در رسیدن به احقاق حق خود به دادگاه ها کشانیده و مسئولیت رهبران جامعه و مردم را در مرتفع نمودن آن بیشتر می کند و امیدواریم مجموعه قواعد فقهی و مواد قانونی مرتبط و نظرات اساتید محترم در جهت رفع احتیاجات این قشر از جامعه موثر واقع شود.