تحولات حمایت در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست ۱۳۹۲

پذیرش کودکان بی سرپرست و یتیمان به فرزندی، خواه به منظور کمک به آنها و خواه در جهت رفع نیازهای معنوی پدران و مادرانی که به هر دلیل، فاقد فرزند هستند از دیرباز در جوامع بشری مرسوم بوده است. از این رو، پذیرفتن فردی که فرزند واقعی زوجین محسوب نمی گردد، تحت عنوان فرزندخواندگی مطرح می گردد. فرزند خواندگی نهاد قانونی است که به موجب آن، رابطه ی خاصی بین فرزند خوانده و سرپرستان ایجاد می شود. این امر در طول تاریخ حقوق، سابقه نسبتا طولانی دارد و در ادوار مختلف با اهداف گوناگون مورد توجه قرارگرفته است. در ایران قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست در سال ۱۳۵۳ تصویب شد و این قانون در سال ۱۳۹۲ با عنوان "قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست اصلاح و قانون سابق لغو گردید. مطابق این قانون، خانواده های فاقد فرزند یا دختران و زنان مجرد بالای سی سال می توانند کودکان یا نوجوانان بی سرپرستی و بدسرپرست که شرایط مقرر در این قانون را دارا می باشند سرپرستی نمایند. بعد از صدور حکم سرپرستی برخی از حقوق و تکالیف اولاد و والدین، مانند حضانت و نفقه در رابطه بین آنها جاری می شود. اما از حقوق دیگری از جمله ارث محروم می باشند که با توجه به مفاد ماده ۱۴ قانون مذکور این مشکل چاره اندیشی شده است. با این حال قانون جدید نواقصی نیز دارد که چالش برانگیز است و نیاز به بازنگری دارد؛ از جمله آن می توان به تجویز ازدواج سرپرست با فرزندخوانده که در تبصره ماده ۲۶ این قانون بیان شده اشاره کرد که این امر با هدف این قانون که حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست و فراهم آوردن بستری مشابه با خانواده برای آنها است در تعارض است.

کلیدواژه ها:

حمایت ، قانون ، بی سرپرست ، بدسرپرست ، کودکان و نوجوانان