نقش و جایگاه معماری اسلامی در توسعه و برنامه ریزی شهری

هر روز بسیاری تصمیمات معماری با عدم آگاهی یا حداقل توجه به پیامدهای شهری آن ها اتخاذ می شوند. امروزه و در این زمان که معماری به اشکال و سبک های مختلفی مطرح می گردد این بی توجهی خطرات بسیاری را به دنبال داشته و به همین دلیل شهرهای کوچک و بزرگ ما سیمای مطلوبی نیافته است.حفظ الگوهای منسجم همگون و مطلوب توسعه از مشکلات تمامی شهرهای کوچک و بزرگ و حومه های شهری است در حالی که ممکن است ساختمان هر یک به تنهایی جالب توجه باشند تاثیر جمعی آنها مایوس کننده و نامطلوب است. مجموعه اجزا هرگز به یک کلیت پیوسته بزرگتر تبدیل نمی گردد. در این جا فقدان الگوهای قوی، انسجام بخش و پیوند دهنده مشهود است. فضاهای باز پیرامون ساختمانها ضعیف، بی تحرک و فاقد فرم یا هویت خاص می باشد. ساختمانهای قدیمی که باقی مانده است مانند پس مانده های شهری هستند.در گذشته معماری بدون نیاز به بررسی مجدد ضوابط طراحی شهری را رعایت می کرد و حساسیتی ذاتی وجود داشته که ضامن حفظ نظم و همگونی متناسب و معقولی در محیط مصنوع بوده است. اما روند جریانات امروزه چنان تغییر نموده که معماری خود موجب بی نظمی و ناهمگونی محیط شهری می گردد و چنین به نظر میرسد که در بطن طراحی شهری معاصر یک حرکت تند و شاید ضد شهری نهفته است. در این مقاله بر آن هستیم با توجه به معماری اسلامی که بنیادین ترین مقوله زیر ساخت معماری و شهرسازی ایران است پرداخته و جنبه های ارتباطی بین معماری اسلامی و جایگاه آن در برنامه ریزی شهری را مورد بررسی قرار دهیم.

کلیدواژه ها:

هنر ، معماری ، اسلام ، برنامه ریزی شهری