برآورد معادله گرادیان تبخیر، محاسبه حجم تبخیر و حجم تبخیر-تعرق محدوده کازرون با استفاده از نرم افزار GIS

انرژی حرارتی موجود در محیط طبیعی باعث تبخیر آب گردیده و این عمل تا اشباع شدن هوا از بخار آب ادامه مییابد. تبخیر، نقش مهمی در میزان آب قابل دسترسی در یک منطقه دارد و در اکثر پروژه های آبی و همچنین مدیریت منابع آب یک فاکتور تعیین کننده میباشد. از آنجائی که در محیطهای طبیعی، هر دو پدیده تبخیر و تعرق باعث هدر رفت آب میگردند بنابراین این دو پدیده با یکدیگر در نظر گرفته شده و در بیشتر موارد، مقدار تبخیر- تعرق با هم اندازه گیری و یا محاسبه میشود. در این تحقیق معادله مقادیر تبخیر در محدوده کازرون با استفاده از اطلاعات ۱۰ ایستگاه تبخیر سنجی موجود در محدوده و اطراف آن در دوره آماری ۱۵ ساله (سال ۱۳۸۴-۸۵ تا (۱۳۹۸-۹۹ مورد بررسی قرار گرفت و مقادیر ماهانه و سالانه تبخیر از سطح آزاد آب برای هر ایستگاه محاسبه گردید. سپس معادله گرادیان تبخیر با استفاده از میانگین سالانه تبخیر هر ایستگاه به همراه ارتفاع ایستگاه بدست آمده و با استفاده از مدل ارتفاعی رقومی (DEM) در محیط نرمافزار GIS نقشه هم تبخیر محدوده مورد مطالعه ترسیم و بر اساس آن مقادیر تبخیر ۲۳۷۵ میلیمتر در دشت و ۲۳۳۳ میلیمتر در ارتفاعات برآورد گردید. همچنین مقدار تبخیر-تعرق پتانسیل ماهانه و سالانه به روش ترنت وایت در محدوده دشت و ارتفاعات محاسبه گردید که مقدار ۱۳۳۲ میلیمتر در دشت و ۱۰۷۶ میلیمتر در ارتفاعات برآورد گردید. اقلیم منطقه به روش دومارتن تعیین گردید که بر این اساس محدوده دشت دارای اقلیم نیمه خشک معتدل و ارتفاعات دارای اقلیم مدیترانه ای معتدل می باشد.

کلیدواژه ها:

گرادیان تبخیر ، تبخیر-تعرق ، روش دومارتن ، روش ترنت وایت ، GIS