چالشهای فرزند آوری زنان شاغل در حوزه کسب و کار

در دهه های اخیر نرخ باروری در بسیاری از کشورها من جمله ایران تغییرات چشمگیری داشته است. افزایش مشارکت زنان در اشتغال مدرن تغییراتی را در رفتار باروری ایجاد کرده است و زنان شاغل با چالشهای مختلف در زمینه فرزنداوری دست به گریبان شده اند. هم چالشهای برون شغلی و هم چالشهای درون شغلی در زمینه فرزنداوری که کنشهای انها را به سمت کم فرزندی سوق می دهد. تغییر الگوی خانوادگی ،فرد گرایی، اشتغال تمام وقت به خصوص برای زنان، افزایش هزینه های نگهداری و بزگ کردن فرزندان به دلیل سیاست های مصرف گرای اقتصاد بازار ،اشتغال زنان ، پیدایش تکنولوزی های کنترل بارداری و شهرنشینی و.... از عواملی هستند که به خودی خود به کاهش جمعیت در کشورهای غربی انجامیده است. در ایران با نفوذ مدرنیته و سبک زندگی غربی و تغییرات محسوس در نقش زنان در همه ابعاد زندگی اجتماعی همراه بوده است. با توجه به تغییرات صورت گرفته در کشور، اندیشه و امال خانواده ها درباره ی فرزنداوری تغییر کرده و بد انگاری خانواده هایی با فرزند بیشتر رفتار و کنش فرزنداوری نسل جوان را تحت تاثیر قرار داده است. تغییر جهت گیری والدین از افزایش تعداد فرزندان به سمت افزایش کیفیت، از مواردی است که موجب کاهش گرایش خانواده ها به فرزنداوری شده است. از شرایط مداخله گر دیگر شرایط کاری زنان با بلاتکلیفی شغلی و فقدان امنیت شغلی، برنامه زمانی غیر منعطف و ساعات کاری طولانی و شیفت های کاری مشاغل پرزحمت و خطرناک است که برخی زنان شاغل در زمینه فرزنداوری یا فرزند بیشتر تاثیرگذار بوده است. از این رو در این بررسی کوشش شده است به روش اسنادی و با مراجعه به منابع معتبر،چالش های فرزند آوری زنان شاغل مورد کنکاش قرار گیرد. نتیجه ای که از این کند و کاو حاصل شده آنکه زنان شاغل با مشکل توازن بین کار و خانواده و مشکلات مربوط به رابطه مادر فرزندی مواجه می باشند. بعضی زنان شاغل در مواجه با چالشهای اشتغال در رابطه مادر فرزندی از استراتژی های مثبت استفاده کرده اند که متناسب با ان پیامد مثبتی هم چون افزایش سن فرزند و رضایت به همراه داشته است. ولی پیامدهای منفی برای مادران شاغل بیشتر است چرا که انان با دو گانگی نقش و وظایف روبرو هستند. همچنین مادران شاغل زمانیکه درگیر وظایف شغلی خود هستند و در کنار فرزندشان حضور ندارند به این موضوع می اندیشند که عدم حضور انها منجر به اسیب دیدن فرزند می گردد. بنابراین متناسب با این فرایند و عوامل و شرایط زمینه ای و مداخله گر پدیده احساس گناه مادری در انان شکل می گیرد . زنان شاغل تحصیل کرده به دلیل داشتن مسئولیت های چندگانه اعم از مادری ، همسری ، شاغلی و در برخی موارد حتی دانشجویی و فراهم نبودن حمایت های اجتماعی و خانوادگی لازم و همچنین تجربه مادری به مراتب سخت تر و مسائل و چالشهای بیشتری در این زمینه در مقایسه با سایر زنان مواجهاند. در کل با وجود همه مشکلات پیش روی زنان شاغل مادری برای انان اهمیت بالایی دارد اما این نیاز و ارزش با توجه به شرایط شغلی و اجرا نشدن سیاست ها و برنامه های حمایتی از مادران شاغل عمدتا در یک فرزند خلاصه می گردد.

کلیدواژه ها:

کسب و کار ، شاغل ، مادر