نقش هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی در قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی سودگرایانه نوجوانان با تاکید بر جنسیت

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی سودگرایی در قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی بر اساس ابعاد هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی و نیز تفاوت­های جنسیتی بود. روش: به همین منظور، ۳۰۳ دانش­آموز نوجوان بر اساس نمونه­ گیری خوشه ­ای چندمرحله­ ای انتخاب شدند. سپس به منظور بررسی اهداف و فرضیه ­های پژوهش مقیاس­های هویت اخلاقی، شناخت اخلاقی و در نهایت داستان­های اخلاقی شخصیتی و غیرشخصی در قالب گروه­های کوچک بین شرکت­کنندگان پژوهش توزیع شد تا پاسخ دهند. داده­ های گرد­آوری شده به منظور بررسی اهداف پژوهش، با استفاده از شاخص ­های توصیفی، همبستگی، تحلیل رگرسیون چندگانه هم زمان و آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ­ها: نتایج بیانگر این بود که نمرات بالاتر در هویت اخلاقی با سودگرایی پایین­تر در قضاوت اخلاقی شخصی  مرتبط است؛ اما رابطه هویت اخلاقی با قضاوت اخلاقی غیرشخصی معنادار نبود. شناخت اخلاقی بالا منجر به سودگرایی پایین­تر در قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی می­ شود. همچنین بین هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی همبستگی مثبت معناداری یافت شد. نتیجه­ گیری: به نظر می ­رسد درگیری فرایندهای شناختی در قضاوت­ های اخلاقی شخصی منجر به قضاوت ­های سودگرایانه می­ شود.

کلیدواژه ها:

هویت اخلاقی ، شناخت اخلاقی ، قضاوت اخلاقی ، سودگرایی