بازنمایی عزاداری در اثر سوگواری بر پیکر مسیح (جوتو) و نگاره زاری بر نعش اسکندر (شاهنامه بزرگ ایلخانی)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 488

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JJHJOR-14-2_007

تاریخ نمایه سازی: 28 آذر 1401

چکیده مقاله:

    چکیدهدیوارنگاره «سوگواری بر پیکر مسیح» به قلم جوتو و نسخه‎نگاره «زاری بر نعش اسکندر» در شاهنامه بزرگ ایلخانی (دموت)، دو نگاره با موضوع سوگواری است. هر دو اثر در تاریخ هنر به نوآوری‎هایی برای نمایش بهتر اندوه و ماتم‎زدگی صحنه شناخته ‎شده‎اند و جالب اینکه، نوآوری‎ها در دو اثر بسیار به یکدیگر شبیه است. بر اساس گزارش‎های تاریخی برجای‎مانده درباره مراودات تجاری، سیاسی و مذهبی ایران در زمان ایلخانی با دولت‎شهرهای ایتالیا، این پژوهش در پی امکان آشنایی هنرمندان با دستاوردهای همسایگان خود شکل گرفته است و به‎جهت تقدم تاریخی دیوارنگاره مسیحی، امکان تاثیرپذیری نگاره ایرانی را دنبال می کند. بدین منظور با نگاهی توصیفی‎‎تحلیلی شباهت‎ها و تفاوت‎های دو اثر به‎دقت بررسی و سپس این ویژگی‎ها با یکدیگر مقایسه شد (تطبیقی با نگاهی کیفی). در کنار همانندی موضوع، ظهور واقع‎گرایی و حقیقت‎نگاری، نمود حرکت، بازنمایی پیکره‎هایی پشت به بیننده، نمایش عواطف و استفاده از حرکات دست برای بیان احساسات از جمله شباهت‎ها بود. نیز آشکار شد که دو اثر در فضای شکل‎گیری، ترکیب‎بندی، ویژگی‎های رنگ، جایگاه پیکره‎های اصلی، نمایش شدت سوگ، عناصر نمادین بازنمایی‎شده و هدف تولید با یکدیگر تفاوت دارند. سپس با نگاهی تاریخی و بر اساس مستندات برجای‎مانده (گردآوری کتابخانه‎ای)، جنبه‎های گوناگون روابط دربار ایلخانی (تبریز) و دولت‎شهرهای ایتالیا در محورهای سیاسی‎تجاری، مذهبی و فرهنگی‎هنری بررسی شد و راه‎های ممکن تاثیروتاثرها آشکار شد. با آنکه سند مکتوبی در اثبات آشنایی هنرمندان ایرانی با دستاوردهای جوتو به ‎دست نیامد، تعدد شباهت‎های نوآورانه دو اثر در بازنمایی صحنه سوگواری و اسناد معتبر مراودات دو کشور، تاثیرپذیری را ممکن و مسیر را بر پژوهش‎های بیشتر دراین‎باره می‎گشاید.   

کلیدواژه ها:

کلیدواژه ها: جوتو ، سوگواری بر پیکر مسیح ، هنر ایلخانی ، شاهنامه بزرگ ایلخانی ، زاری بر نعش اسکندر

نویسندگان

لیلا غنی زاده

کارشناسی ارشد پژوهش هنر، مدرس گروه نقاشی، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران.

مریم کشمیری

استاد یار گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران، نویسنده مسئول.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آدامز، لوری (۱۳۹۵) روش شناسی هنر، ترجمه علی معصومی، تهران: ...
  • آژند، یعقوب (۱۳۹۲) نگارگری ایران، جلد۲، تهران: سمت ...
  • اسناد مربوط به روابط تاریخی ایران و جمهوری ونیز از ...
  • اشپولر، برتولد (۱۳۹۶) تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، ...
  • بلر، شیلا (۱۳۸۷) «الگوهای هنر پروری و آفرینش های هنری ...
  • ______(۱۳۸۸) «بازنویسی سرگذشت شاهنامه بزرگ ایلخانی» در زبان تصویری شاهنامه، ...
  • بیانی، شیرین (۱۳۸۱) دین و دولت در ایران عهد مغول، ...
  • بینیون، لورنس و دیگران (۱۳۹۶) تاریخ تحلیلی نگارگری ایران، ترجمه ...
  • پوپ، آرتورایهام (۱۳۹۳) سیر و صور نقاشی ایران، ترجمه یعقوب ...
  • تجویدی، علی اکبر (۱۳۸۶) نگاهی به هنر نقاشی ایران از ...
  • جوادی، حسن(الف) (۱۳۵۱) «ایران از دیده سیاحان اروپایی در دوره ...
  • ________(ب) (۱۳۵۱) «ایران از دیده سیاحان اروپایی در دوره ایلخانیان۲»، ...
  • حسینی‎ ده میری، سید محمود (۱۳۸۹) تبیین ویژگی های طراحی ...
  • دهقان نژاد، مرتضی (۱۳۸۵) «روابط ایران و اروپا در عصر ...
  • دین پرست، ولی (۱۳۹۷) «روند شکل گیری مناسبات تجاری ایلخانان ...
  • دیماند، س.م (۱۳۸۳) راهنمای صنایع اسلامی، ترجمه عبدالله فریاد، تهران: ...
  • دیویس و دیگران (۱۳۸۸) تاریخ هنر جنسن، ترجمه فرزان سجودی، ...
  • زارعی فارسانی، احسان؛ قاسمی اشکفتکی، مریم (۱۳۹۸) «ترکیب بندی در ...
  • شراتو، امبرتو؛ گروبه، ارنست (۱۳۹۱) هنر ایلخانی و تیموری، ترجمه ...
  • شیرازی، علی اصغر؛ قاسمی، صفورا (۱۳۹۱) «ریشه یابی آداب ورسوم ...
  • عون الهی، سید آغا (۱۳۸۹) تاریخ پانصدساله تبریز از آغاز ...
  • کریمی، علیرضا؛ رضایی، محمد (۱۳۹۲) «روابط تجاری ایران و جنوا ...
  • کورکیان، ا.م؛ سیکر، ژ.پ (۱۳۸۷) باغ های خیال، ترجمه پرویز ...
  • گابریل، آلفونس (۱۳۹۸) مارکوپولو در ایران، ترجمه پرویز رجبی، تهران: ...
  • گاردنر، هلن (۱۳۶۵) هنر در گذر زمان، ترجمه محمدتقی فرامرزی، ...
  • گمبریج، ارنست (۱۳۹۴) تاریخ هنر، ترجمه علی رامین، چاپ۷، تهران: ...
  • گرابر، اولگ (۱۳۹۶) مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمه مهرداد وحدتی ...
  • گری، بازل (۱۳۸۵) نقاشی ایرانی، ترجمه عربعلی شروه، تهران: دنیای ...
  • لین، جورج (۱۳۹۰) ایران در اوایل عهد ایلخانان، ترجمه سیدابوالفضل ...
  • محمودی، فتانه (۱۳۸۷) «داستان اسکندر در مضامین تصویری شاهنامه بزرگ ...
  • مرتضوی، مصطفی (۱۳۷۷) «از جوتو تا روسو۱»، مطالعات هنرهای تجسمی، ...
  • ویلتس، دوراکه (۱۳۵۳) سفیران پاپ به دربار خانان مغول، ترجمه ...
  • هارت، فردریک (۱۳۸۲) سی و دو هزار سال تاریخ هنر، ...
  • Adams, L. (۲۰۱۶). The Methodologies of Art: An Introduction. Translated ...
  • Azhand, Y. (۲۰۱۳). Iranian Painting (Research in the History of ...
  • Bayani, S. (۲۰۰۲). Religion and Government in Mongol Iran. (Vol. ...
  • Blair, S. (۲۰۰۸). Patterns of Art Cultivation and Artistic Creations ...
  • (۲۰۰۹). “Rewriting the Story of the Great Ilkhanid Shahnameh” in: ...
  • Binyon, L. (۲۰۱۷). Persian Miniature Painting. Translated by: Mohammad Iranmanesh. ...
  • Corerdi, H. (۱۸۸۰). Les Voyage en Asie Bein Leureux frer ...
  • Davies, J. E., Walter B. Denny, W. B., Hofrichter, F. ...
  • Dehghannejad, M. (۲۰۰۶). Iran-Europe Relations in the Ilkhanid Era, History ...
  • Dinparast, V. (۲۰۱۸). The Process of Formation of Ilkhanate Trade ...
  • Documents Related to the Historical Relations between Iran and the ...
  • Eimerl, S. (۱۹۶۷). The World of Giotto (Time life liberary ...
  • Spuler, B. (۲۰۱۷). Die Mongolen in Iran:politik, verwaltung und kultur ...
  • Gabriel, A. (۲۰۰۹). Marco Polo in Persian, Translated by Parviz ...
  • Gardner, H. (۱۹۸۶). Art through the Ages, Translated by: Mohammad ...
  • Gombrich, E. H. (۲۰۰۰). History of Art, Translated by Ali ...
  • Grabar, O. (۲۰۱۷). Mostly Miniatures: An Introduction to Persian Painting, ...
  • Gray, B. (۲۰۰۶). Persian Painting, Translated by Arab Ali Sherveh, ...
  • Hartt, F. (۲۰۰۳). Art: a History of Painting, Sculpture, Architecture, ...
  • Hoseini Deh Miri, M. (۲۰۱۱). Delineating The Characteristics of Figure ...
  • Javadi, H. (۱۹۷۲). Iran from the Perspective of European Tourists ...
  • (۱۹۷۲). Iran from the Perspective of European Tourists in the ...
  • Rezaei, M., Karimi, A. (۲۰۱۳). Commercial Relations Between Iran and ...
  • Kadoi, Y. (۲۰۰۹). Islamic Chinoiserie, The Art of Mongol Iran, ...
  • Kevorkian, A. M., & Sicre, J. P. (۲۰۰۸). ‎Les Jardins ...
  • Lane, G. (۲۰۱۱). Iran in the Early Ilkhanate (Iranian Renaissance), ...
  • Mack, RosamondE. (۲۰۰۲), Bazar to Piazza: Islamic Trade and Italian ...
  • Mahmoudi, F. (۲۰۰۸). The Story of Alexander in the Visual ...
  • Mortazavi, M. (۱۹۹۹). From Giotto to Rousseau ۱, Motale'ate Honar-Haye ...
  • Ownollahi, S. A. (۲۰۱۰). Five Hundred Years of History of ...
  • Onians, John. (۲۰۰۴). Atlas Of The World Art, London: Laurence ...
  • Pope, A. U. (۲۰۱۴). Survey of Persian Art. Translated by ...
  • ‎-Scerrato, U., ‎& Grube, E. (۲۰۱۲). Encyclopedia of Word Art, ...
  • Shirazi, A., Ghasemi, S. (۲۰۱۲). Finding the Origin of Patriarchs ...
  • Tajvidi, A. A. (۲۰۰۷). A Look at the Art of ...
  • Wiltes, D. (۱۹۷۴). Ambassadors of the Pope to the Court ...
  • Zarei Farsani, E. & Gasemi Eshkoftaki, M. (۲۰۱۹). Composition in ...
  • Image ReferencesDavies, J. E., Walter B. Denny, W. B., Hofrichter, ...
  • ‎Dimand, M. S. (۲۰۰۴). A Handbook of Muhammadan Art, Translated ...
  • URL(s)URL۱: asia.si.edu/?s=f۱۹۳۸.۳&search_context=objects&post_type=tms_object [May۱۵,۲۰۲۰]URL۲: images.metmuseum.org/CRDImages/is/original/DP۱۹۳.jpg [July۱۰,۲۰۲۰]URL۳: tarikhema.org/ancient//۱۷۵۲۷[July۱۲,۲۰۲۰] ...
  • نمایش کامل مراجع