سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در عصر پهلوی اول ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۹ ش

سیاست تمرکزگرائی کسب­ درآمد از منابع مختلف را به الزامی برای حکومت پهلوی ­اول تبدیل کرد. برپایه این الزام کسب درآمد از بخش تجاری اقتصاد ایران مورد توجه قرار گرفت. کسب درآمد از بخش تجاری در ابتدا با توجه به میراثی که اقتصاد تجاری ایران از دوران قاجار از آن برخوردار گردید امکان پذیر نبود. در چنین شرایطی سازماندهی اقتصاد تجاری ایران به منظور کسب درآمد بیشتر ضروری بود. بر این اساس این مقاله با استفاده از روش تحقیق تاریخی به بررسی این پرسش می پردازد. حکومت پهلوی چه اقدام­هائی برای سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در سال­های ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۹ش انجام داد؟ یافت­های تحقیق نشان می­دهد که تصویب قانون علایم صنعتی و تجاری و قانون تجارت، تاسیس اتاق­های تجارت، سازماندهی نظام گمرکی، تصویب قانون نظارت بر خرید و فروش اسعار خارجی، قانون تعیین واحد و مقیاس پول قانونی و تاسیس وزارت اقتصاد ملی اقدام­هائی بود که حکومت برای سازماندهی اقتصاد تجاری انجام داد. این اقدام­ها بواسطه پیامدهای بحران اقتصادی ۱۹۲۹م ناکارآمد ماند. در چنین شرایطی حکومت از اسفند ۱۳۰۹ش انحصار اقتصاد تجاری را جایگزین سیاست سازماندهی اقتصاد تجاری کرد.

کلیدواژه ها:

تمرکزگرائی ، اقتصاد ، تجارت ، سازماندهی ، عصر پهلوی اول