جایگاه دین در برخی از متون کتب درسی دوره پهلوی اول (تاریخ، تعلیمات دینی، ادبیات فارسی)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 354

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TUHIS-10-19_005

تاریخ نمایه سازی: 17 آذر 1401

چکیده مقاله:

آنچه که در این مقاله با عنوان جایگاه دین در متون درسی مقاطع ابتدایی و متوسطه دوره حکومت پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت، حاوی مطالبی در خصوص جایگاه ادیان الهی و غیرالهی در متون درسی کتب مختلف از جمله؛ تاریخ، تعلیمات مدنی، لآلی الادب و تعلیمات دینی بوده است. با توجه به اینکه حاکمیت در این زمان درصدد نوسازی نظام آموزشی مبتنی بر ایدئولوژی ناسیونالیسم و سکولاریسم غرب گرا بوده، دستگاه فرهنگی رژیم در برخورد با مسائل دینی به خصوص مقوله دین اسلام در کتب درسی، درصدد برآمد محدودیت­هایی در این زمینه به وجود آورد. لازم به ذکر است رویکرد نظام آموزشی پهلوی اول نسبت به ادیانی نظیر زرتشت با توجه به نگاه خاص به دوران ایران باستان نسبت به ادیان دیگر کاملا متفاوت بوده است. در هر صورت تلاش نگارنده در این مقاله بر این بوده تا مباحث مورد نظر را به استناد برخی منابع کتب درسی ابتدایی و متوسطه دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اینکه محور موضوعی مقاله جایگاه دین در برخی متون درسی دوره حکومت پهلوی بوده، سعی شد جایگاه ادیان ایرانی و غیرایرانی دوره پیش از اسلام و پس از آن و نیز ادیان ملل دیگر در این دوران، مورد توجه قرار گیرد. البته شاخصه اصلی مقاله در خصوص نشان دادن چگونگی جایگاه دین اسلام در کتب درسی براساس مبانی نظری گفته شده در فوق است.

کلیدواژه ها:

رژیم پهلوی اول ، متون درسی تاریخ- تعلیمات دینی و ادبیات فارسی ، جایگاه دین اسلام و آیین زرتشت

نویسندگان

رضا شعبانی

هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم وتحقیقات تهران

فرشید مهری

دبیر/آموزش و پرورش

قباد منصوربخت

هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آصف، محمد حسن (۱۳۸۴)، مبانی ایدئولوژیک حکومت در دوران پهلوی، ...
  • آیرملو، تاج الملوک (۱۳۸۰)، «خاطرات ملکه پهلوی»، چاپ دوم، تهران: ...
  • احیا اخوی، میرسیدحسن (۱۳۱۳)، احیا الفقه، اول متوسطه، چاپ سوم، ...
  • اکبری، محمدعلی (۱۳۸۴)، تبارشناسی هویت جدید ایران عصر قاجاریه و ...
  • امینی، علیرضا، جبیب الله (۱۳۸۲)، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران ...
  • بصیرت منش، حمید (۱۳۸۶)، علما و رژیم شاه، نظری برعملکرد ...
  • تدین، سیدمحمد (۱۳۱۸)، تعلیمات مدنیه ششم ابتدایی، بی جا. ...
  • جباری، راضیه، (بهمن ۹۲)، «جایگاه دین در آموزش و پرورش ...
  • حامدی، زهرا (۱۳۹۵)، مبانی ایدئولوژی حاکمیت و تاثیر آن بر ...
  • حکمت، علی اصغر، «سی ­خاطره از عصر فرخنده پهلوی»، تهران: ...
  • خراسانی، بدیع الزمان (۱۳۱۶)، منتخبات ادبیات فارسی چهارم پنجم و ...
  • رشید یاسمی، غلامرضا، تاریخ ایران پنجم و ششم ابتدایی.. ...
  • رضاشاه کبیر (۱۳۰۳)، سفرنامه خوزستان، مرکز پژوهش و نشر فرهنگ ...
  • سازمان اسناد (گنجینه اسناد شماره ۴۲).. ...
  • سعادت، احمد (۱۳۰۴)، لآلی الادب، دوم ابتدایی، چاپ یازدهم.. ...
  • شورای عالی معارف (۱۳۱۳)، آیات منتخبه، (کلاس پنجم و ششم)، ...
  • شیبانی، عبدالحسین، همکاران (۱۳۱۸)، تاریخ سال اول متوسطه، تهران: وزارت ...
  • صدیق، عیسی (۱۳۵۴)، تاریخ فرهنگ ایران از آغاز تا زمان ...
  • صدیق، عیسی (۱۳۴۷)، «روش نوین در آموزش (پرورش) تهران»، شرکت ...
  • صدیق، عیسی (۱۳۵۶)، «یادگارعمر»، جلد ۲، تهران، دهخدا.. ...
  • صورت مذاکرات شورای عالی معارف، جلسه نودم سال ۱۳۰۶.. ...
  • طباطبایی، سید ضیاء الدین (۱۳۳۱)، تعلیمات مدنیه، مطبعه احمدی، شیراز، ...
  • طهرانی، سیدجلال الدین (۱۳۱۷)، تعلیمات دینی اول دبیرستان، چاپ سوم، ...
  • عزت پور (۱۳۱۸)، تاریخ نو دوم متوسطه، تهران، چاپخانه دانش.. ...
  • فرهودی، حسین (آبانماه ۱۳۱۵)، تاریخ عمومی اول متوسطه، چاپ ششم، ...
  • فروغی، ذکاءالملک (۱۳۰۸)، تاریخ مختصر ایران، سال پنجم وششم مدارس ...
  • فلسفی، نصرالله، تاریخ عمومی در قرون ۱۹ و ۲۰ دوم ...
  • قویم، امیرعلی (۱۳۰۷)، تاریخ سال سوم و چهارم ابتدایی، مطبعه ...
  • مجدزاده، جواد، صهبا (۱۳۱۸)، تاریخ عمومی اول متوسطه، تهران، چاپخانه ...
  • هدایت، مخبرالسلطنه، (تابستان ۱۳۰۴)، تعلیم و تربیت، سال اول شماره ...
  • وزارت فرهنگ (۱۳۱۵)، کتاب سوم ابتدایی.. ...
  • وزارت فرهنگ (۱۳۲۰)، کتاب ششم ابتدایی پسران، چاپ هفتم، تهران: ...
  • وزارت فرهنگ، آیات منتخبه، ۴ و ۵ و ۶ تهران: ...
  • وطن دوست، علیرضا، همکاران (بهار ۱۳۸۸)، نمودهای ناسیونالیسم در کتابهای ...
  • نمایش کامل مراجع