تاثیر سیاست ملی گرایی و تمرکزگرایی رضاشاه بر وضعیت آموزشی مدارس اقلیت های دینی

در دوران رضاشاه، سیاست های تمرکز، تجدد آمرانه و وحدت ملی منجر به اصلاحاتی در زمینه آموزش شد. این دوران به دلیل تلاش برای هدایت جامعه به سوی آموزش نوین در سایه ملی گرایی و تمرکزگرایی از بعد آموزش وپرورش، دوران مهمی در تاریخ ایران محسوب می شود. مقاله حاضر درصدد است با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد به این پرسش پاسخ دهد که سیاست ملی گرایی و تمرکزگرایی دوران رضاشاه چه تاثیری بر وضعیت مدارس اقلیت های دینی (ارمنیان، زرتشتیان و یهودیان) گذاشت. در این برهه، مدارس اقلیت های دینی تحت تاثیر این دو سیاست قرار گرفتند. در برخی برنامه های آموزشی فعالیت های مدارس همسو با سیاست آموزشی جدید نبود و در مقابل آن مقاومت هایی از طرف جامعه اقلیت ها صورت گرفت که مدارس آنان را با چالش هایی روبرو ساخت. یافته های این پژوهش نشان می دهد که آموزش در میان اقلیت های دینی از جهت تدریس زبان فارسی، مواد درسی، نام آموزشگاه ها، تعطیلات و فوق برنامه تحت تاثیر تغییرات جدید قرار گرفت. تعطیلی برای بعضی مدارس، دائمی و دانش آموزان آنان در مدارس دولتی ادغام شد و برای برخی مدارس، موقت (یک یا چند ماه) و تا زمان الزام آنان به اجرای برنامه های وزارتی بود. دلیل مقاومت آنان در برابر سیاست جدید آموزشی گرایش به استقلال آموزشی و نگرانی به خاطر از دست دادن هویتشان بود و پیامد آن نظارت نسبی دولت و نارضایتی اقلیت ها از حاکمیت وقت بود.

کلیدواژه ها:

ملی گرایی ، تمرکزگرایی ، رضاشاه ، زرتشتیان ، ارمنیان ، یهودیان