بررسی اندیشه های مزدک

مزدک در دوران فرمانروایی قباد یکم ظهور کرد و به تبلیغ کیش خود پرداخت. تعاملات و ملاحظاتقباد در دربار و جامعه آن زمان وی را واداشت تا در ابتدا به مزدک گرایش پیدا کند، اما واکنش مخالفعناصر قدرتمند دربار متشکل از روحانیون و اشراف و بزرگان موجب برکناری موقت او از قدرت شد.بازگشت مجدد قباد به قدرت با طرد مزدک و پیروانش از دربار همراه شد. این تغییر رویکرد حتی دردوره سلطنت خسرو انوشیروان ادامه یافت و سبب شد بسیاری از مزدکیان به مورد تعقیب و مجازات قرارگیرند.مزدک بامدادان بنیانگذار جنبشهای سده های پنجم و ششم میلادی است که حتی پس از آن دردوران اسلامی نیز ادامه یافت. شعار نهضت وی عدالت و مساوات در توزیع ثروت و امکان برخورداریبرابر توده مردم از موهبات دنیوی بود، بنابراین به شدت در میان طبقات فرودست و بی بهره از نعمات وامکانات نفوذ پیدا کرد و در زمان اندکی ساختار طبقاتی مبتنی بر آموزههای دینی جامعه ساسانی را باآسیبهای جدی روبرو ساخت.تعالیم مزدک شباهتهایی به برخی از آموزه های مانی و نیز دین زرتشتی)حتی زروانی( دارد، از این همواره به یکی از این دو منتسب گردیده است . مزدک اصول کیش خود رابر پایه ثنویت و دو اصل نور و ظلمت بنا نهاد. او معتقد بود نور دارای آگاهی است و حرکاتش براساساختیار و تدبیر صورت نمی گیرد ولی تاریکی و هر آنچه ظلمانی است، فاقد آگاهی بوده و اقداماتشتصادفی است.

کلیدواژه ها:

مزدک ، آیین مانوی ، زرتشتی ، ساسانیان