توازی تصویری؛ کاربست اسلوب معادله در اوسنه باباسبحان، جایی دیگر و پیرمرد و دریا
محل انتشار: پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت، دوره: 11، شماره: 1
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 152
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLCR-11-1_003
تاریخ نمایه سازی: 29 آبان 1401
چکیده مقاله:
«توازی تصویری»، یکی از شگردهای کمترشناخته شده هنری در دنیای ادبیات داستانی است که نویسنده با بهره گیری از آن، برخی از مفاهیم ذهنی و عقلانی مهم موجود در پی رنگ داستان را یک یا چند بار در قالب تصاویری عینی و ملموس و بدون اشاره به ربط مستقیم آنها با مفاهیم یادشده، در متن داستان جاسازی می کند و این تصاویر عینی، به نوعی تاییدکننده و تجسم بخش آن ادعاها یا مفاهیم انتزاعیاند. نحوه شکل گیری این آرایه هنری چنین است که معمولا یک یا چند داستان فرعی به موازات داستان اصلی جریان مییابند که در واقع، شکل دیگری از داستان اصلی هستند؛ یا شخصیت های اصلی و فرعی داستان، در قالب چند شخصیت دیگر تجسم می یابند و تکثیر می شوند. حاصل جمع این شخصیت ها و کنش های داستانی موازی، که در خوانش نخست، چندان به چشم نمی آیند، پی رنگ داستان را قدرتمند و تاثیرگذار می کند. بدیهی است که این گونه داستان های فرعی را نباید با شگرد هنری دیرینه «داستان در داستان» اشتباه گرفت. به نظر می رسد کارکرد توازی تصویری در ادبیات داستانی، با کارکرد اسلوب معادله در سنت شعر فارسی که نوعی تشبیه مرکب است، شباهت های فراوانی دارد. در اسلوب معادله نیز شاعر، در یک مصراع، خبر یا گزارهای ذهنی و عقلی مطرح میکند و در مصراع دیگر، برای تایید آن، تصویری حسی و ملموس از دنیای اطراف شاهد میآورد. بسامد استفاده از اسلوب معادله در شعر سبک هندی، چشمگیرتر از دیگر دوره های تاریخ ادبیات است. در برخی از رمانها و داستان های کوتاه معاصر ایران نیز از تمهید ادبی توازی تصویری به خوبی استفاده شده است. این مقاله ضمن تشخیص و تحلیل نمونه های توازی تصویری در داستان های پیرمرد و دریا اثر ارنست همینگوی، اوسنه باباسبحان محمود دولتآبادی و جایی دیگر گلی ترقی، آن را نوع گسترش یافته اسلوب معادله شعر فارسی در ادبیات داستانی قلمداد می کند و نشان می دهد که توازی تصویری، گستره هنرنمایی وسیع تر، هنرمندانه تر و پوشیده تری از اسلوب معادله دارد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
بهادر باقری
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :