آسیبشناسی اثر ساختار بودجه دولت بر توان تولید ملی؛ با تاکید بر بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور

اصلاح مالیه عمومی، در راستای رعایت انضباط مالی و بودجه ای، یکی از محورهای سیاست های کلی تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی (۱۳۹۱) بوده است. باوجوداین، بررسی ساختار بودجه های یک دهه اخیر نشان می دهد که بودجه های سنواتی، هنوز از کاستی های جدی رنج برده و همراه با تداوم و تعمیق کسری تراز عملیاتی طی یک دهه اخیر، برای ترمیم این کسری، عمدتا از شیوه های ناپایدار و بعضا موهومی استفاده شده که ساختار تولید را تخریب کرده است. در بررسی حاضر، که به احصای سازوکارهای تاثیر ترمیم بودجه بر ساختار تولید اختصاص داشته، به طور مشخص در بودجه سال ۱۴۰۰، روش های ترمیم کسری تراز عملیاتی در قالب ۶ روش بیش برآوردی درآمدهای نفتی، برداشت از صندوق توسعه ملی، واگذاری شرکت های دولتی در قالب «رد دیون»، واگذاری شرکت ها در قالب سهام صندوق های مبادله پذیر (ETF)، واگذاری دارایی های دولت و انتشار اوراق مالی شناسایی شده است. بررسی ها نشان می دهد این اقدامات ترمیم کسری بودجه، دور باطلی را شکل داده که نتیجه آن تشدید تخریب تولیدمحوری و کاملا مغایر با سیاست های کلی تولید بوده است. از این رو، درنهایت، پیشنهاد شده است که اصلاحات ساختاری در بودجه، در هر دو سطح منابع و مصارف، با تاکید بر بودجه ریزی برنامه ای و اصلاحات مالیاتی در کانون تلاش های دولت جدید، در تدوین برنامه هفتم توسعه و نیز لایحه بودجه ۱۴۰۱ صورت گیرد.

کلیدواژه ها:

حمایت از تولید ملی ، تاب آوری ، کسری بودجه ، درآمدهای مالیاتی ، بدهی ها