مقایسه نماد طاووس در ادبیات ایران و هنر ایرانی-اسلامی

این مقاله بخشی از مطالعاتی است که در حیطه ی نماد شناسی در هنر-ایرانی اسلامی صورت گرفته است. به کار بردن واژه ی ایرانی-اسلامی بدین سبب است که بازه ی مورد بررسی ما در این مقاله، برابر با زمان تلفیق شدن دو فرهنگ ایرانی و اسلامی و بازنمود هایآن در هنر و ادبیات است. زبانی که بیشتر از هرچیز توجه تمدن های دینی را به سمت خود جلب میکرد، زبانی نبود که بتوان با آندر مورد همه چیز آشکارا و با همه کس صحبت کرد بلکه آن ها به دنبال زبانی نمادین بودند تا آمیزه های خود را تلویحا به گوششنوندگان برسانند. همزمان با با این ورود و تلفیق شدن، انبوهی از رموز و نشانه ها وارد دنیای نقاشی ایرانی و همچنین ادبیات شدچرا که هم ادبا و هم نقاشان تجارب دینی و عارفانه ی خود و همینطور موضوعاتی که بیان و به تصویر کشیدن آنها جانشان را درخطر می انداخت را به کمک ترکیب این نماد پردازی با اشعار عارفانه و نگاره هایی با این مضمون به سمع و بصر مردم می رساندند.یکی از پرکاربرد ترین این نماد ها، نماد طاووس است که در ادبیات به آن نگاهی منفی شده است اما در هنر های تصویری و صناعیمیتوان دید که این نگاه شاید به طور کامل از بین نرفته، اما به نگاهی شاید به مراتب پر لطف تر تبدیل شده است. مفهوم "فرصتدوباره" مفهومی است که موجبات تفاوت این دو بخش را فراهم می آورد.

کلیدواژه ها:

نماد ، نمادشناسی ، نقوش نمادین ، هنر ایرانی ، هنر اسلامی ، ادبیات ایرانی ، طاووس ، نماد طاووس