طراحی الگوی ارتباطات انسانی اثربخش بر مبنای قرآن کریم مبتنی بر تحلیل مضمون

هدف: مقاله حاضر با هدف طراحی الگوی ارتباطات انسانی اثربخش بر مبنای قرآن کریم انجام شد. روش: سوال اصلی پژوهش این بود که الگوی ارتباطات انسانی اثربخش بر مبنای قرآن کریم چیست و مولفه های ارتباطات انسانی بر مبنای قرآن کریم چه عواملی اند. برای پاسخ، از روش تحلیل مضمون استفاده شد. حوزه پژوهش، کلیه آیات قرآن بود که مضامین مربوط به ارتباطات انسانی از آنها استخراج شد. با استفاده از تفسیر نور، ۴۸۲ آیه شناسایی و در گام دوم، ۶۹۵ مفهوم معنادار از ترجمه و تفسیر این آیات، استخراج و دسته بندی شد. یافته ها: با توجه به روش تحلیل مضمون، مضامین مرتبط با ارتباطات انسانی از آیات استخراج شد که پس از تلفیق و حذف کدهای مشترک، ۲۹۰ مضمون کلیدی، ۵۴ مضمون یکپارچه کننده و پنج مضمون کلان حاصل شد. از روایی محتوایی استفاده و نتایج با اساتید صاحب نظر علوم قرآنی ارزیابی شدکه نشان از روایی قابل قبول داشت. از روش هولستی برای پایایی استفاده شد که میزان پایایی محاسبه شده ۸۷۶/۰ بود. نتیجه گیری: یافته ها، پنج مضمون کلان با عناوین نیک سرشتی تعامل گر، آزادمنشی در گفتمان ارتباطی، کنش ارتباطی جرات ورزانه، ساختارمندی در گفتار و شنود موثر را شناسایی کرد و نتایج در قالب شبکه مضامین، تحلیل و الگوی نهایی تدوین شد.

کلیدواژه ها:

ارتباطات اثربخش ، نیک سرشتی ، آزادمنشی ، کنش ارتباطی ، شنود موثر