بررسی واژه ها و اصطلاحات نظامی فوت شده از فرهنگ های لغات براساس «آداب الحرب و الشجاعه» (انواع پیکان و گرز)

با وجود نگارش فرهنگ های لغات متعدد در زبان فارسی، همچنان واژه ها و اصطلاحات فارسی زیادی هست که از دید فرهنگ نویسان مغفول مانده یا شکل هایی از آنها ثبت نشده است. اخیرا با مطالعه منابع مختلف فارسی و تهیه پیکره های غنی، تلاش هایی برای گردآوری و ثبت واژه‎های ازدست رفته صورت گرفته و تا حدودی جبران شده، ولی همچنان این مشکل به شکل مطلوب حل نشده است. کتاب آداب الحرب و الشجاعه یکی از آثار ارزشمند فارسی است که هم از نظر قدمت و هم از نظر دارا بودن واژه های عمومی و اصطلاحات تخصصی نظامی دارای اعتبار زیادی است که بسیاری از این واژه ها گردآوری و ثبت نشده و ثبت آنها از نظر فرهنگ نویسی اهمیت ویژه ای دارد. همچنین به دلیل تخصصی بودن این کتاب در حوزه نظامی، پژوهش در این موضوع از اهمیت شایانی برخوردار است، ولی به دلیل گستردگی اصطلاحات نظامی و ابعاد مختلف آن در این کتاب، پژوهش در همه این ابعاد کاری دشوار و زمانبر است؛ بنابراین در این پژوهش فقط واژه های نظامی مربوط به انواع پیکان و گرز که از فرهنگ های لغات فوت شده است، برای اولین بار بررسی و معرفی می شوند. روش کار مطالعه کتاب آداب الحرب و استخراج واژه های مورد بحث، سپس جستجوی آنها در فرهنگ های لغات معتبر فارسی است تا روشن شود که هیچ یک از آنها در این فرهنگ ها نیامده است. نتیجه این پژوهش حکایت از آن دارد که سیزده اصطلاح نظامی در این موضوع هست که تاکنون در هیچ فرهنگ لغتی ثبت نشده و در این پژوهش برای نخستین بار است که این واژه ها و اصطلاحات معرفی شده است.

کلیدواژه ها:

فخر مدبر ، آداب الحرب و الشجاعه ، فرهنگ لغت ، واژه و اصطلاح نظامی ، جنگ افزار