توسعه سامانه برنامه ریزی سفرهای درونشهری در شبکه های حمل و نقل عمومی (رهیار) مطالعه موردی؛ سامانه حمل و نقل عمومی (مترو و اتوبوس تندرو) تهران بزرگ

سازماندهی سفرهای روزانه شهروندان به نحوی اثربخش از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راههای دستیابی به این هدف، تهیه و فراهمکردن یک سامانه برنامه ریزی سفر برای شهروندان است، به نحوی کهسامانه مزبور قادر به ارائه برنامههای سفر اثربخشی برای این افراد باشد. انتظار میرود یک سامانه برنامه ریزی سفر مطلوب از قابلیت برنامه ریزی سفرهای چندمقصدی، همراه با محدودیتهای چندگانه و با توجه به مدهایمختلف حمل و نقلی برخوردار باشد، مضافاً بر این که قادر به تنظیم و تعدیل برنامه سفر نهایی بر اساس ترجیحات و اولویتهای کاربران در شرایط مختلف باشد. در حال حاضر چنین قابلیتهایی در سامانه هایبرنامه ریزی سفر موجود به چشم نمیخورد. بر این اساسهدف این پژوهش، توسعه یکسامانه پشتیبان تصمیم برای برنامه ریزی سفرهای درونشهری است، به نحوی که قادر باشد تمامی قابلیتهای مطرح شده را پوششدهد. این سامانه در صدد یافتن مطلوبترین برنامه سفر از میان تمامی آلترناتیوهای ممکن خواهد بود. در سامانه پیشنهادی، مطلوبیت یکبرنامه سفر بر اساس تابع هدف آن سنجیده میشود که آن نیز به نوبه خود براساسمجموع موزونی از چند معیار یا مشخصه برنامه سفر محاسبه میشود. هر یکاز اوزان نشاندهنده میزان ترجیحات و تمایل کاربر نسبت به هر یکاز مشخصههای مزبور(نظیر کل زمان سفر و هزینه ریالی) خواهد بود. در ادامه این پژوهش، یک نمونه سفرچندمقصدی درشبکه حمل و نقل عمومی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده میشود رهیار قادر به ارائه برنامه های سفر اثربخشی برای یک تور شامل سفرها و مدهایحمل و نقلی چندگانه با محدودیتهای پیچیده خواهد بود و بر این اساس شهروندان میتوانند از آن به عنوان ابزاری کاربردی در برنامه ریزی سفرهای درونشهری استفاده نمایند

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی سفر ، حمل و نقل ترکیبی ، سیستمهای پشتیبان تصمیم ، سفرهای چندمقصدی ، حمل و نقل عمومی