تبیین کاربرد روش دلفی (Delphi Method) در برنامه ریزی محیط زیست

پژوهش دغدغه ی همیشگی دانشمندان و رهیافت اصلی بشریت به سوی حل مسائل پیچیده و چندبعدی از جمله مسائل محیط زیستی بوده است. از این رو شناخت درست، تجزیه و تحلیل دقیق و برنامه ریزی خردمندانه جهت حل مسائل محیط زیستی و تبدیل چالش های این عرصه به فرصت، همواره نیازمند افق گشایی های پژوهشی خواهد بود. برای دهه های متمادی، سیطره ی رویکردهای کمی بر میادین تحقیق و پژوهش علوم محیطی سبب شده بود تا رویکردهای کیفی نادیده گرفته شوند. این غفلت در شرایطی صورت گرفت که بسیاری از مسائل محیط زیستی از ذات و جان مایه کیفی برخوردارند و محققان بدون بهره جستن از لنزهای کیفی قادر به فهم و مواجه دقیق با آن ها نخواهند بود. هدف جستار حاضر معرفی عمیق تر روش پژوهش دلفی و تبیین کاربرد آن در برنامه ریزی محیط زیست، به عنوان یکی از مطرح ترین روش های تحقیق کیفی است. پژوهش حاضر به روش مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. در این راستا بررسی مقالات و کتب حوزه روش تحقیق و پژوهش های محیط زیستی که با روش دلفی انجام شده بودند تا حد اشباع نظری ادامه یافت. یافته های این پژوهش منجر به ارائه تصویری جامع از کاربرد روش دلفی در قلمرو برنامه ریزی محیط زیستی شد. نتیجه آن که تکنیک دلفی به عنوان یک روش نظام مند برای درخواست و جمع آوری قضاوت های آگاهانه ی گروهی از متخصصان در مورد یک موضوع خاص تعریف می شود و با ممکن ساختن ارتباطی ساختاریافته بین گروهی از افراد خبره به آن ها اجازه می دهد تا به عنوان یک کل، با یک مشکل پیچیده محیط زیستی به روشی موثر برخورد کنند، آن را بشناسند و برایش برنامه ریزی کنند. نهایتا در این پژوهش گام های عمومی انجام مطالعات برنامه ریزی محیط زیستی با روش دلفی تبیین گردید.

کلیدواژه ها:

پژوهش کیفی ، پژوهش های محیط زیست ، مطالعات محیط زیستی ، روش شناسی