بررسی و تحلیل روان شناسی «دورغ» درسه حکایت تاریخ بیهقی

کندوکاوی در متون تاریخی دوره غزنویان و مطالعه نقادانه آن کتاب ها، این حقیقت را به ما می نمایاند که دستگاه حکومتی آنان فضایی بوده است آکنده از دروغ، تهمت و تحریف، دربارایان اعم از خادم و مخدوم، دروغ می گفته اند این دروغ ها در بیشتر موارد موجب بازداشت و حبس رجال مهم مملکتی می شده و در نگاهی کلی تر نابودی شخص مهم مملکت، یعنی پادشاه را نیز سبب شده است بیهقی، با نشان دادن گفتار، رفتار و حتی نیت افرادی که در این دوره، نقطه عطفی در شکل گیری حوادث تاریخی به شمار می رفته اند، مفاهیم مختلف دروغ را در تاریخ خویش، نمایان ساخته تس. در این پژوهش این وضع ناسالم، از طریق بررسی سه حکایت فروگیری علی قریب، واقعه بوبکر حصیری و پسرش و واقعه بر دار کردن حسنک، از منظر روان شناسی دروغ معلوم گردیده است. آن دروغ در این دستگاه سیاسی، به دلایل مختلفی از جمله رسیدن به قدرت بیشتر، به دست آوردن احترام و تحسین دیگران، تظاهر به انکار هر گونه افکار تنفرآمیز و در مفهومی وسیع تر، براساس یک رابطه پارازیتی که شکلی از ویرانگری است به وجود آمده و نهایتا موجب نابودی و آسیب به کل نظام سیاسی غزنویان گشته است.

کلیدواژه ها:

تاریخ بیهقی ، غزنویان ، دستگاه حکومتی ، روان شناسی دروغ ، رابطه پارازیتی