رزم نامه کنیزک (حماسه ای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران)

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 96

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPNFA-10-18_006

تاریخ نمایه سازی: 30 مهر 1401

چکیده مقاله:

رزم نامه کنیزک حماسه­ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومه هفت­لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوع ادبی شاهنامه­سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، بخش میانی رزم نامه دقیقا روایتی از یادگار زریران پهلویست که در آن زردشتی­زدایی و نام­گردانی صورت گرفته ­است. در این بررسی رزم نامه در مقایسه با شاهنامه و غررالسیر به یادگار زریران پهلوی نزدیک تر است. در نگاه کلی رزم نامه یادآور سه داستان گشتاسپ و ارجاسپ، اسفندیار و ارجاسپ، و هفت خان اسفندیار است که می­توان آن را یادگار زریران پارتی نامید. در این بررسی یادگار زریران پارتی در انتقال به خدای­نامه و شاهنامه ابومنصوری ساختار اصلی خود را از دست داده، اما رزم نامه کنیزک این ساختار پارتی را حفظ کرده ­است. بنابراین باتوجه به رزم نامه می­توان بصورت نخستین و کامل یادگار زریران پارتی دست یافت.

نویسندگان

آرش اکبری مفاخر

پژوهشگر ادب حماسی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آثنایس، ناوکراتیس، ۱۳۸۶: ایرانیات در بزم فرزانگان، ترجمه جلال خالقی ...
  • آموزگار، ژاله، ۱۳۹۲: یادگار زریران، تهران: معین.. ...
  • آموزگار، ژاله و احمد تفضلی، ۱۳۷۵: اسطوره زندگی زردشت، تهران: ...
  • آموزگار، ژاله و احمد تفضلی، ۱۳۸۶: کتاب پنجم دینکرد، تهران: ...
  • ابن اثیر جزری، ۱۳۸۵ق: الکامل فی التاریخ، بیروت،. ...
  • ابن اثیر جزری، ۱۳۷۱: تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ...
  • اکبرزاده، داریوش، ۱۳۷۹: شاهنامه و زبان پهلوی، تهران: پازینه.. ...
  • اکبری مفاخر، آرش، ۱۳۸۹: «سرود ورمزگان، شعری به زبان گورانی ...
  • الماسخان کندوله­ای، جنگنامه نادر، دستنویس شم ۱۲۸۷۴ کتابخانه مجلس، ۱۲۷۷ق.. ...
  • ایزدپناه، حمید، ۱۳۸۴: شاهنامه لکی، تهران: اساطیر.. ...
  • برزو و فولادوند (به­زبان گورانی)، رونوشت اسدالله صفری، ۱۳۸۰، ش ...
  • بلعمی، ابوعلی، ۱۳۸۰: تاریخ بلعمی، تصحیح ملک الشعرای بهار، تهران: ...
  • بلو، جویس، ۱۳۸۳: «گورانی و زازا» راهنمای زبان­های ایرانی، ج۲، ...
  • بندهش ایرانی، روایات امید اشاوهیشتان و جز آن. دستنویس ت. ...
  • بویس، مری، ۱۳۷۸: «ادبیات فارسی میانه» ادبیات دوران ایران باستان، ...
  • بویس، مری، ۱۳۸۴: «زردیارس و زریر»، ترجمه کتایون صارمی، یشت ...
  • بویس، مری، ۱۳۸۹: «ادبیات و نوشته­های اشکانی»، تاریخ ایران کمبریج، ...
  • بهار، مهرداد، ۱۳۸۰: بندهش فرنبغ دادگی، تهران: انتشارات توس.. ...
  • بهار، مهرداد، ۱۳۷۵: پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: نشرآگه.. ...
  • پریش­روی، عباس، ۱۳۹۰: برابرنهاد شاهنامه فردوسی و غررالسیر ثعالبی، تهران.. ...
  • پورداوود، ابراهیم، ۱۳۷۷: یشت ها، تهران: اساطیر.. ...
  • پورداوود، ابراهیم، ۱۳۷۸: گات ها، تهران: اساطیر.. ...
  • تاریخ سیستان، تصحیح محمدتقی بهار، تهران، بی­تاریخ.. ...
  • تفضلی، احمد،۱۳۷۷: تاریخ ادبیات ایران قبل ازاسلام، تهران: انتشارات سخن.. ...
  • تفضلی، احمد، ۱۳۸۳: «یادداشتهای پهلوی»، ترجمه جمیله حسن­زاده، نامه فرهنگستان، ...
  • تفضلی، احمد، ۱۳۸۰: مینوی خرد، تهران: توس.. ...
  • الثعالبی، ابومنصور عبدالملک بن محمد نیشابوری، ۱۹۶۳: غرر اخبار ملوک ...
  • ثعالبی، حسین بن محمد، ۱۳۷۲: شاهنامه کهن، پارسی­گردان: محمد روحانی، ...
  • جواهرپوش، ۱۳۰۷ق، روایت مصطفی بن محمود گورانی، دستنویس ش۴۶۱۶، کتاب ...
  • چمن­آرا، بهروز، ۱۳۹۰: «درآمدی بر ادب حماسی و پهلوانی کردی ...
  • حسن­دوست، محمد، ۱۳۸۹: فرهنگ تطبیقی موضوعی زبا ن ها ...
  • حسینی اشکوری، احمد، ۱۳۸۴: فهرست نسخه­های خطی کتاب خانه شخصی ...
  • خالقی مطلق، جلال، ۱۳۸۶: «از شاهنامه تا خدای­نامه»، نامه ایران ...
  • خالقی مطلق،۱۳۸۹: یادداشت­های شاهنامه، تهران: مرکز دایره ­المعارف بزرگ اسلامی.. ...
  • خالقی مطلق، ۱۳۹۰الف: «رستم»، فردوسی و شاهنامه­سرایی، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • خالقی مطلق، ۱۳۹۰ب: «زریر»، فردوسی و شاهنامه­سرایی، تهران: فرهنگستان زبان ...
  • خالقی مطلق، ۱۳۹۰ج: فردوسی و شاهنامه­سرایی، تهران: فرهنگستان زبان و ...
  • خالقی مطلق، ۱۳۹۰د: فردوسی و شاهنامه­سرایی، تهران: فرهنگستان زبان و ...
  • داستان کودکی رستم و کشتن ببر بیان (به­زبان گورانی)، دستنویس ...
  • دبیر مقدم، محمد، ۱۳۹۲: رده­شناسی زبا ن های ایرانی، تهران.. ...
  • راشد محصل، محمدتقی، ۱۳۸۹: دینکرد هفتم، تهران: پژوهش گاه علوم ...
  • راشد محصل،۱۳۸۵: زند بهمن­یسن، تهران: پژوهش گاه علوم انسانی و ...
  • راشد محصل، ۱۳۶۷: «درباره حماسه زریر»، فرهنگ، ش۲-۳، ص۴۵۷-۴۹۴.. ...
  • «رزم نامه کنیزک» روایت الف، دستنویس ← هفت­لشکر گورانی، برگ ...
  • «رزم نامه کنیزک» روایت ب، چاپ عکسی← ایزدی، ۱۳۸۴: ص ...
  • رستم­نامه ۱۲۴۵ق، دستنویس ش۴۰۳۶، کتاب خانه مجلس.. ...
  • رستم­نامه ۱۲۴۵ق، دستنویس ش۶۴۲۴، کتاب خانه ملک.. ...
  • رستم­نامه ۱۳۲۱ق، دستنویس ش۹۱۶، کتاب خانه مجلس.. ...
  • رستم­ و زردهنگ (به زبان گورانی)، رونوشت اسدالله صفری، ۱۳۷۹، ...
  • رضایی­باغ­بیدی، حسن، ۲۰۰۹: تاریخ زبان های ایرانی، ژاپن: مرکز پژوهش ...
  • شادابی، سعید، ۱۳۷۷: فرهنگ مردم لرستان، خرم­آباد: افلاک.. ...
  • شاکری، مهدی، ۱۳۸۳: «بازخوانی یک واژه در یادگار زریران»، چیستا، ...
  • شاهنامه کوردی (هه­ورامی)، ۱۳۸۵: ئه­لماس­خان که­نوله­یی، به­کوشش محمدرشید امینی، عراق.. ...
  • شریفی، احمد، ۱۳۷۴الف: «شاهنامه کردی اثری مستقل یا ترجمه­ای از ...
  • شریفی، احمد، ۱۳۷۴ب: «شاهنامه کردی»، مجموعه­ مقالات کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • شهمردان­بن ابی­الخیر، ۱۳۶۲: نزهت­نامه علایی، تصحیح فرهنگ جهانپور، تهران.. ...
  • صفی­زاده، صدیق، ۱۳۷۵: نامه سرانجام، کلام خزانه (یکی از متون ...
  • الطبری، محمدبن جریر، ۱۳۸۷ق: تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، ...
  • الطبری، محمدبن جریر، ۱۳۸۸: تاریخ طبری یا تاریخ الرسل و ...
  • طومار شاهنامه فردوسی، ۱۳۸۱: به­کوشش مصطفی سعیدی- احمد هاشمی، تهران.. ...
  • طومار نقالی شاهنامه ۱۱۳۵ق، ۱۳۹۱: به­کوشش سجاد آیدنلو، تهران.. ...
  • غیبی، بیژن، ۱۳۷۹: «یادگار زریران»، پژوهش های ایرانشناسی، تهران: توس، ...
  • غیبی، بیژن، ۱۳۹۰: «یادگار زریران»، فردوسی و شاهنامه­سرایی، تهران: فرهنگستان ...
  • فردوسی، ابوالقاسم، ۱۳۸۶: شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق و ...
  • قریب، بدرالزمان، ۱۳۷۷: «پژوهشی پیرامون روایت سغدی داستان رستم»، مهر ...
  • کریستن­سن. آرتور، ۱۳۸۸: مزداپرستی در ایران قدیم، ترجمه ذبیح الله ...
  • کیا، خجسته، ۱۳۷۵: قهرمان بادپا در قصه­ها و نمایش های ...
  • گرشویچ، ایلیر، ۱۳۷۸: «ادبیات ایران باستان» ادبیات دوران ایران باستان، ...
  • گنجینه یاری، گردآورنده: سید کاظم نیک­نژاد، نسخه عکسی به شماره ...
  • لطفی­نیا، حیدر، ۱۳۸۸: حماسه­های قوم کرد، تهران.. ...
  • لوکوک، پی­یر، ۱۳۸۲: کتیبه­های هخامنشی، ترجمه نازیلا خلخالی، زیر نظر ...
  • ماهیار نوابی، یحیی، ۱۳۷۴: یادگار زریران، تهران: اساطیر.. ...
  • ماهیار نوابی، یحیی، ۱۳۸۶: درخت آسوریک، تهران: فروهر.. ...
  • مسکویه رازی، ابوعلی، ۱۳۷۹: تجارب­الامم، تحقیق ابوالقاسم امامی، تهران: سروش.. ...
  • مسکویه رازی، ابوعلی، ۱۳۷۶: تجارب­الامم، ترجمه ابوالقاسم امامی و علی­نقی ...
  • نحوی، اکبر و عظیم جباره، ۱۳۹۰: «شفره رستم یا شفره ...
  • نولدکه، تئودور، ۱۳۵۷: حماسه ملی ایران، ترجمه بزرگ علوی، تهران: ...
  • هژار، عبدالرحمن شرفکندی، ۱۳۸۵: فرهنگ کردی- فارسی، تهران: سروش.. ...
  • هفت­لشکر ۱۲۹۲ق، دستنویس ش۲۹۸۳، کتاب خانه مجلس.. ...
  • هفت­لشکر (طومار جامع نقالان ۱۲۹۲ق)، ۱۳۷۷: به­کوشش مهران افشاری- مهدی ...
  • هفت­لشکر ۱۳۵۹ق (به زبان گورانی)، روایت سید بهاء الدین قطبیانی، ...
  • هفت­لشکر ۱۳۴۹ق (به زبان گورانی)، روایت منسوب به الفت، دستنویس ...
  • هفت­لشکر، (به­زبان گورانی)، رونوشت اسدالله صفری، ۱۳۷۹، کتاب خانه دانشگاه ...
  • یارشاطر، احسان، ۱۳۶۸: «تاریخ روایی ایران»، تاریخ ایران از سلوکیان ...
  • Bartholomae, C., ۱۹۶۱: Altiranisches Worterbuch, Berlin.. ...
  • Boyce, M., ۱۹۹۰: Textual Sources for the Study of Zoroastrianism, ...
  • Geldner, K. F.,۱۸۹۶: Avesta, the Sacred Books of the Parsis, ...
  • Jamasp-Asana, J. M., ۱۸۹۷-۱۹۱۳: Pahlavi Texts, Bombay.. ...
  • Justi, F., ۱۹۶۳: Iranisches Namenbuch, Hildesheim.. ...
  • Hübschmann, H., ۱۸۹۵: Persische Studien, Strassburg.. ...
  • Mackenzie, D.N., ۲۰۰۵: "Gurāni", Encyclopaedia Iranica, vol. ۱۲, New York, ...
  • Mackenzie, D.N.,۱۹۶۶: The Dialect of Awroman (Hawrâmân Luhōn), Kobenhaven.. ...
  • Madan, D. M., ۱۹۱۱: The Complete of The Pahlavi Dinkard, ...
  • Mahmoudveysi, P & …, ۲۰۱۲: The Gorani language of Gawraǰū ...
  • Mayrhofer, M., ۱۹۷۹: Iranisches Personennamenbuch, Wien.. ...
  • Minorsky, V., ۱۹۴۳: "The Gûrān", BSOAS ۱۱, pp. ۷۵-۱۰۳.. ...
  • Mokri, M., ۱۹۷۴: Cycle des Fidèles Compagnons a l’ époque ...
  • Nyberg, H. S., ۱۹۶۴-۱۹۷۴: A Manual of Pahlavi, I & ...
  • Shahbazi, A. Sh., “ On The Xwaday-Namag”, Acta Iranica, ۱۹۹۰, ...
  • Pakzad, F., ۲۰۰۵: Bundahišn, Zoroastrische Kosmogonie und Kosmologie, Tehran: Centre ...
  • Tafazzoli, A., ۱۹۷۰ “Note pehlevies” I, Journal Asiatique (Paris), ۲۵۸. ...
  • نمایش کامل مراجع