- نقش الگوهای گفت وگویی و نظام نوبت گیری در رزم نامه رستم و اسفندیار

بر پایه فرایند نوبت گیری که یکی از حوزه های مطالعاتی سبک شناسی کاربردگراست، کیفیت آغاز مکالمه ها، کمیت و تعداد نوبت های دو سوی مکالمه، زمان و طول نوبت هر فرد، جهت دهی موضوع گفت وگو از طرف شرکت­کنندگان در مکالمه و در عین­حال تاثیر هر یک از موارد یادشده در میزان چیرگی و قدرت افراد در تنظیم موضوع صحبت و غیره بررسی می شود. هدف کلی در این مقاله، مطالعه کنش های گفتاری براساس نظام نوبت گیری و خطاب در رزم­نامه رستم و اسفندیار است. از نتایج پژوهش چنین برمی آید که کنش و واکنش های نوبت گیری در این روایت حماسی با ادبیات تحلیلی مکالمه انطباق دارد. بنظر می رسد افزون بر تاثیر راوی در نحوه پیش­برد داستان، شخصیت قدرت­مند و غالب این دو چهره حماسی در ارزیابی و پیش بینی پایان اثر نقشی جالب­توجه­ دارد. در گفت وگوها، ترتیب نوبت و نوع خطاب ها از سوی هر یک از این دو، متاثر از جنبه های موقعیت شاهی و پهلوانی است، چنان­که راوی نیز غالبا با توجه به این وجوه، خطاب هایی را که نشان دهنده قدرت جسمی است برای رستم و آن­چه بر قدرت معنوی و فره ایزدی دلالت دارد، برای اسفندیار برمی گزیند.

کلیدواژه ها:

الگوهای گفت وگو ، نظام نوبت گیری ، شاهنامه فردوسی ، رستم و اسفندیار