برآورد فرسایش خاک درحوضه سفیدرود با تاکید بر نقش لندفرم ها

درمیان فرایندهای مختلف تخریب اراضی، فرسایش خاک تهدیدی جدی برای حفاظت منابع خاک و آب کشورمان  است، که با تشدید بهره­برداری انسان از طبیعت از اوائل قرن بیستم، اثرات منفی خود را بر اکوسیستم حیاتی وارد ساخته است و یکی از فرایندهای پیچیده و خطرساز محیطی است. در تحقیق مورد نظر با روش تحقیق تحلیلی-توصیفی و استفاده از مدل پسیاک در مطالعه فرسایش در  مقایسه با سایر روش­ها و مدل­های تجربی با مطالعه تاثیر ۹ عامل مهم و موثر در فرسایش خاک و تولید رسوب از طریق امتیازدهی عددی درون لایه­ای به عوامل نه­گانه موثربر فرسایش درقسمت­های مختلف حوضه سفیدرود  ارزیابی گردید. سپس نقشه­های پهنه­بندی فرسایشی و لندفرم و نیز نقشه­های پهنه­بندی عوامل نه­گانه استخراج گردید. نتایج حاصل از مطالعه نشان می­دهد که ۷۷ درصد از اراضی لندفرم­های جلگه­ای در منطقه با فرسایش بسیارکم و ۲۳ درصد دارای فرسایش کم هستند و در لندفرم کوهپایه­ای ۱۴ درصد فرسایش بسیار زیاد ۵۵ درصد با فرسایش زیاد، ۳۱ درصد در مناطق با فرسایش متوسط و کم قرار دارند و در لندفرم کوهستانی ۱۷ درصد اراضی دارای فرسایش بسیار زیاد، ۵۸ درصد در فرسایش زیاد و ۲۵ درصد در فرسایش متوسط قرار دارند. همانطور که دیده می­شود هر چه ارتفاع افزایش می­یابد نوع فرسایش از فرسایش بسیار کم به فرسایش بسیار زیاد تبدیل می­گردد و این به مفهوم وجود مشکلات فراوان در مراتع و منابع طبیعی است. به طور کلی با توجه به مطالعه عوامل نه­گانه موثر در مدل فرسایش خاک (پسیاک) این نتیجه بدست می­آید که مناطق کوهستانی و کوهپایه­ای حساسیت بیشتری نسبت به فرسایش داشته و عوامل موثر بر فرسایش در این مناطق فعالیت بیشتری دارند.

کلیدواژه ها:

water erosion ، PSIAC ، landform ، Sefidroud ، GIS. ، فرسایش آبی ، مدل پسیاک ، لندفرم ، سفیدرود ، سیستم اطلاعات جغرافیایی