بررسی چهره عرفانی ادبیات دفاع مقدس در گنجینه آسمانی سید مرتضی آوینی

در کتاب گنجینهآسمانی آوینی گفتمان عرفانی ادبیات کلاسیک و ادبیات پایداری باهم دیده می شود. بنابراین برای فهم بهتراین اثرکه نمونه ای ازادبیات معاصراست باید ارتباط بینامتنی عرفان و ادبیات کلاسیک مورد توجه قرارگیرد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد مقایسه ای به این سوال که آیا می توان کتاب گنجینه آسمانی را یک متن عرفانی به حساب آورد؟پاسخ می دهد؛ با این پرسش به بررسی تاثیرپذیری گفتارمتن های آوینی از متون کهن ادب فارسی به ویژه عرفان می پردازد و بن مایه های عرفانی مانند؛ ولایت، رازداری، ذکر و ریاضت را به عنوان مهمترین شاخص های عرفانی مشترک گفتارمتن های آوینی و عرفان در نظرمی گیرد تا با بررسی آن ها در متون کلاسیک عرفانی ادب فارسی نشان دهد که، کتاب ایشان می تواند متنی عرفانی باشد. بدین منظور میزان و نحوه تاثیرپذیری آوینی از این بن مایه ها در متونی مانند مثنوی، کلیات شمس و دیوان حافظ و ... را بررسی می کند؛ با توجه به بسامد بالای این اصطلاحات نتایج این پژوهش موید این است که آوینی برای توصیف مشاهدات خود از جنگ، از مضامین عرفانی کلاسیک، به خصوص اشعار مولانا و حافظ تاثیرپذیرفته و به این مفاهیم جنبه ای پویا و زنده داده و آنها را در اثر خود با صورت بندی معاصر و نو به کار گرفته است آن چنان که می توان گفت کتاب گنجینه آسمانی برادبیات غنی و عرفانی ایران اسلامی در جهان معاصراستواراست و متنی عرفانی در ادبیات معاصر به حساب می آید.

کلیدواژه ها:

ادبیات عرفانی ، گنجینه آسمانی ، ولایت ، رازداری ، ذکر ، ریاضت