سیر تحول ادبیات تطبیقی در دانشگاه های جهان عرب

در جریان نهضت ادبی عربی و آغاز تعاملات جهان عرب با اروپا در اوایل قرن نوزدهم میلادی به مرور ادبیات تطبیقی به کشورهای عربی راه یافت. از آن زمان تاکنون، ادبیات تطبیقی در جهان عرب با فراز و نشیب هایی مواجه بوده و مراحل مختلفی را طی کرده و تلاش های زیادی به ویژه در دانشگاه های کشورهای عربی، به عنوان بستر تحول ادبیات تطبیقی، صورت گرفته است. اینکه از ابتدا ادبیات تطبیقی در جهان عرب و از جمله در دانشگاه ها چه مراحلی را پشت سر نهاده و چه تحولاتی را به خود دیده، موضوعی است که نیازمند مطالعه و بررسی است و این نوشتار عهده دار آن است. به این منظور سیر تحول و مراحل شکل گیری و تطور ادبیات تطبیقی در جهان عرب با تمرکز بر دانشگاه ها و تالیفات شخصیت های دانشگاهی تا پایان قرن بیستم با روش تحلیلی و تاریخی و با مراجعه به منابع و مستندات موجود در این زمینه بررسی شده است. نتیجه این بررسی آن که ادبیات تطبیقی در جهان عرب با وجود اینکه تا پایان قرن بیستم مرحله تاسیس و ترویج و رشد را طی کرده و شاهد تغییرات چشمگیری بوده، ولی در قیاس با دنیای غرب مرحله جنینی را طی کرده و تحقیقات محققان جهان عرب با مشکلات و آسیب های زیادی رو به رو ست. در نتیجه، به طور کلی و حتی در مقایسه با سایر علوم ادبی نیز از جایگاهی که باید بر خوردار نیست.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، دانشگاه های جهان عرب ، قرن بیستم ، تحول ادبی