ناکامی آمریکا در تامین امنیت عراق (با تاکید بر جایگاه حشدالشعبی در امنیت‎آفرینی)

هجوم داعش به خاک عراق به رغم اینکه تهدید بزرگی به شمار می رفت با دوراندیشی و درایت مرجعیت نجف به فرصتی بی نظیر در ساختار نظامی امنیتی عراق در راستای ایجاد امنیت مردم‎پایه تبدیل گردید و درواقع اثبات نمود که قدرت های بزرگ و اشغالگران تنها درصدد مدیریت اوضاع برای تامین منافع خود هستند، نه تامین امنیت مردم منطقه. بنابراین امنیت مردم‎پایه ای باید شکل می گرفت تا ادعای کاذب مدعیان را نقش بر آب کند؛ امنیتی که درواقع دو محور عمده فعالیت آن، حضور دو عنصر دین و مردم در ساختار آن (به مثابه ویژگی های عقیدتی مردمی) است. اکنون حشدالشعبی در عراق با الگوگیری از این قاعده، توانسته است تاثیر به سزایی در از میان بردن ناامنی ها و جبران ناکارآمدی ها و اشتباهات اشغالگران در عراق داشته باشد. در حال حاضر می توان ادعا کرد که حشدالشعبی به مثابه ساختاری عقیدتی مردمی که با الگوگیری از بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران تکوین و تشکیل گردید، درواقع خلا ناشی از «ناکارآمدی ساختار چینش‎شده از سوی اشغالگران در دوره پساصدام» را پر کرده و تبدیل به نیرویی ذاتی و کارآمد در عرصه امنیت آفرینی برای جامعه و حکومت در عراق گردیده است؛ ازاین‎رو، نیروی حشدالشعبی را می توان به عنوان نوظهورترین نیروی نظامی، مردمی و عقیدتی در عراق دانست که در حال ایفای کارکردهای مهم و نقشی کانونی در تحولات نظامی و امنیتی این کشور به خصوص در جنگ با داعش است. پژوهش حاضر در پی تبیین این مهم است که تکیه بر مردم در عرصه های نظامی امنیتی، همواره کارسازتر از وابستگی نظامی به قدرت های بزرگ بیگانه بوده و از همین رو، حشدالشعبی، بهرغم برخی چالش ها، واجد دستاوردهای بزرگی در صحنه نظامی امنیتی بوده است؛ به گونه ای که ناکارآمدی توافقنامه نظامی امنیتی میان واشنگتن و بغداد را بیش ازپیش نمایان ساخت و نگاه ها را به سمت «ایجاد امنیت بر پایه های عقیدتی و مردمی» سوق داد.

کلیدواژه ها:

حشدالشعبی ، مرجعیت ، امنیت مردم پایه ، محور مقاومت ، داعش ، آمریکا