بررسی مقایسه ای اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تنیدگی تحصیلی نوجوانان مقطع متوسطه اول شهر تهران

مقدمه: استرس تحصیلی یک وضعیت روانشناختی منفی است که با مولفه­ های شناختی و عاطفی که در بردارد سلامت دانش­ آموزان را تهدید می­ کند. هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تنیدگی تحصیلی نوجوانان مقطع متوسطه اول انجام گرفت. روش­: این پژوهش در چهارچوب طرح کارآزمایی بالینی با پیش آزمون و پس آزمون و آزمون پیگیری سه ماهه اجرا شد. از بین دانش ­آموزان پسر دوره اول مدارس متوسطه منطقه ۱۳ شهر تهران در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸؛ به شکل نمونه­ گیری هدفمند تعداد ۶۰ نفر انتخاب و توسط مقیاس استرس تحصیلی نوجوانان دون، هو و ژو (۲۰۱۱) بررسی شدند و به صورت تصادفی به ۳ گروه کنترل، گروه درمان راه حل مدار و گروه درمان ذهن آگاهی تقسیم شدند. سپس مداخله بر گروه ­های آزمایشی انجام شد و پس از پایان سه ماه آزمون پیگیری به عمل آمد. داده ­ها با استفاده از نرم ­افزار SPSS نسخه ۲۶ و آزمون­ های تحلیل کوواریانس و واریانس مختلط تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که هر دو روش درمانی در کاهش تنیدگی تحصیلی دانش ­آموزان موثر بوده است اما روش ذهن آگاهی (Eta۲=۰/۳۵۷) توانسته است نسبت به روش مداخله راه حل مدار کوتاه مدت (Eta۲=۰/۳۱۸) در کاهش تنیدگی دانش ­آموزان بهتر عمل کند (۰/۰۵>P). نتیجه گیری: به درمانگران توصیه می­ شود در کار با دانش ­آموزان نوجوان دارای تنیدگی تحصیلی از روش­ های مداخله­ ای راه حل مدار کوتاه مدت و درمان ذهن آگاهی استفاده کنند و در این رابطه درمان ذهن آگاهی از اولویت درمانی بالاتری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

Solution-focused brief therapy ، Mindfulness therapy ، Educational stress ، High school students ، درمان راه حل مدار ، درمان ذهن آگاهی ،  تنیدگی تحصیلی ، دانش­ آموزان متوسطه