سلفیه جهادی و تکفیر شیعه بر مبنای عدالت صحابه: بررسی انتقادی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 162

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAZHB-9-17_005

تاریخ نمایه سازی: 10 مهر 1401

چکیده مقاله:

مسئله جایگاه و عدالت صحابه از مهم ترین بحث های اعتقادی میان اهل سنت و شیعیان است. زرقاوی، از رهبران سلفیه جهادی، به تبعیت از عموم اهل سنت با توسعه در شمول صحابی و برداشت های سطحی و تفسیر به رای از ظاهر برخی آیات قرآن و احادیث نبی اکرم (ص)، به اثبات عدالت صحابه بر اساس کتاب و سنت معتقد می شود. اما به دنبال یافتن دستاویزی برای تکفیر شیعه، چنین استدلال می کند که عدالت صحابه به نص آیات الاهی و روایات نبوی ثابت است. بنابراین، انکار عدالت صحابه، مستلزم انکار کتاب و سنت و در نتیجه خروج از دین است و شیعیان را با اتهام این انکار تکفیر کرده، به جهاد با آنان حکم می کند. بررسی آیات و روایات، نه تنها ادعای اثبات عدالت صحابه را رد می کند، بلکه نصوص شرعی در جرح صحابه بسیار است. از سوی دیگر، با فرض پذیرش دلالت آیات و روایات بر عدالت صحابه، انکار عدالت صحابه موجب خروج از دین و مجوز تکفیر نیست، زیرا موانع تکفیر نظیر ضروری بودن موضوع انکارشده، وجود یقین، قابلیت تاویل و جهل در نظر گرفته نشده است. بنابراین، تکفیر شیعه در صورتی جایز است که انکار عدالت صحابه مستلزم انکار عامدانه و آگاهانه کتاب و سنت باشد و به نقض شهادتین یا ضروریات دین منجر شود و خروج از دین تلقی گردد.

نویسندگان

نفیسه احمدوند

دانشجوی دکتری مذاهب کلامی، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

مهدی فرمانیان

استاد گروه مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

سید مهدی علیزاده موسوی

استادیار گروه مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • البانی، محمد ناصر الدین (۱۴۳۱). موسوعه البانی، صنعاء: مرکز النعمان ...
  • ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله (۱۴۰۴). شرح ...
  • ابن ابی حاتم، عبد الرحمن ابن محمد (۱۴۱۳). تفسیر القرآن ...
  • ابن الفراء حنبلی، محمد بن حسین (بی تا). العده ...
  • ابن امیر الحاج، محمد بن محمد (۱۴۰۳). التقریر والتحریر، بی ...
  • ابن بطال، ابو الحصن علی بن خلف (۱۴۲۳). شرح صحیح ...
  • ابن تیمیه، احمد بن عبد الحلیم (۱۴۲۶). منهاج السنه، صنعاء: ...
  • ابن تیمیه، احمد بن عبد الحلیم (بی تا). الصارم المسلول ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (۱۳۷۹). فتح الباری، تصحیح: ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (۱۴۱۵). الاصابه فی تمییز ...
  • ابن حزم اندلسی، ابو محمد علی بن احمد (بی ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد (۱۴۲۱). المسند، قاهره: موسسه ...
  • ابن عبد البر، یوسف (۱۳۸۷). التمهید لما فی الموطا من ...
  • ابن عطیه اندلسی، ابو محمد عبد الحق بن غالب (۱۴۱۳). ...
  • ابن قیم جوزیه، محمد (۱۴۱۱). اعلام الموقعین عن رب العالمین، ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر (۱۴۱۹). تفسیر القرآن العظیم، بیروت: ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴). لسان العرب، بیروت: دار ...
  • اعرج نیشابوری، حسن بن محمد (۱۴۱۶). تفسیر غرائب القرآن و ...
  • امین عاملی، سید محسن (بی تا). اعیان الشیعه، بیروت: دار ...
  • بخاری، محمد (۱۴۲۲). صحیح البخاری، تحقیق: محمد زهیر بن ناصر، ...
  • بغوی، حسین بن مسعود (۱۴۲۰). تفسیر البغوی المسمی معالم التنزیل، ...
  • ترمذی، محمد (۱۹۹۸). سنن الترمذی، تحقیق: بشار عواد معروف، بیروت: ...
  • ثعالبی، عبد الرحمن بن محمد (۱۴۱۸). تفسیر ثعالبی، بیروت: دار ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۴۲۸). الصحاح، بیروت: دار المعرفه، الطبعه ...
  • حسینی میلانی، سید علی (۱۳۹۳). عدالت صحابه، قم: الحقائق، چاپ ...
  • خطیب بغدادی (۱۳۵۷). الکفایه فی علم الروایه، حیدرآباد: مطبعه مجلس، ...
  • دیلمی، جواد حسین (۱۴۲۵). شبهات السلفیه، بی جا: مرکز الابحاث ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۲۶). مفردات فی الفاظ القرآن، ...
  • رشید رضا، محمد (۱۴۱۴). تفسیر المنار، بیروت: دار المعرفه، الطبعه ...
  • زرقاوی، ابو مصعب (۱۴۲۷). کلمات المضیئه: جامع الکلمات والخطابات لالشیخ ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (۱۴۰۷). تفسیر الکشاف، بیروت: دار الکتاب ...
  • زین الدین عاملی (۱۳۹۰). الرعایه لحال البدایه فی علم الدرایه، ...
  • سبحانی، جعفر (۱۴۲۱). اضواء علی عقائد الشیعه الامامیه و تاریخهم، ...
  • سعدی ابوجیب (۱۴۰۸). القاموس الفقهی: لغه و اصطلاحا، دمشق: دار ...
  • سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر (۱۴۰۴). الدر المنثور فی ...
  • شریف عونی، حاتم بن عارف (۲۰۱۶). تکفیر اهل الشهادتین: موانعه ...
  • طباطبایی، محمد حسین (۱۳۹۰). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد (۲۰۰۸). التفسیر الکبیر، اردن: دار الکتاب ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۴۱۲). جامع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • عاملی، محمد بن حسین (۱۳۹۰). الدرایه، قم: کتاب فروشی بصیرتی، ...
  • عبد الرحمن، محمود (بی تا). معجم المصطلحات والالفاظ الفقهیه، بی ...
  • عثیمین، محمد بن صالح (۱۴۲۴). فتاوی ارکان الاسلام، ریاض: دار ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). تفسیر الکبیر، بیروت: دار ...
  • فرحان المالکی، حسن (۱۴۲۵). داعیه لیس نبیا، اردن: دار الرازی، ...
  • فوزان، صالح بن فوزان (بی تا). الاجوبه المفیده عن اسئله ...
  • قاضی ابو یعلی، محمد بن الحسین (۱۴۱۰). العده فی اصول ...
  • قرطبی، محمد بن احمد (۱۴۲۳). الجامع لاحکام القرآن، محقق: مجتبی ...
  • کشی، محمد بن عمر (۱۳۶۳). رجال کشی، قم: موسسه آل ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۷۵). اصول الکافی، ترجمه: محمدباقر کمره ...
  • اللجنه الدائمه للبحوث العلمیه والافتاء (بی تا). هیئه کبار العلماء، ...
  • مراغی، احمد مصطفی (بی تا). تفسیر المراغی، بیروت: دار الفکر، ...
  • مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الاختصاص، تحقیق: علی اکبر غفاری ...
  • یعقوب اردنی، احمد حسین (۱۴۲۷). نظریه عداله الصحابه، قم: انصاریان، ...
  • نمایش کامل مراجع