تطبیق نگاره های روایت کشتی نوح (ع) در نسخه های جامع ا لتواریخ ایلخانی، مجمع التواریخ تیموری و قصص الانبیاء صفوی با متن قرآن کریم

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 153

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_BAGH-19-112_007

تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1401

چکیده مقاله:

بیان مسئله: سرگذشت حضرت نوح (ع) یکی از موضوعات مهم مذهبی است که می توان بازتاب آن را در هنر نگارگری نیز مشاهده کرد. روایت کشتی حضرت نوح (ع) مضمون نگاره های بسیاری در دوره های مختلف اسلامی است. شرح این رویداد تاریخی و دینی در قرآن کریم نیز آمده است. بنابراین این امر ضرورت تطبیق نگاره های ایرانی اسلامی را با متن قرآن ایجاب می کند. هدف پژوهش: اهداف پژوهش شامل شناسایی میزان پایبندی این نگاره ها با متن قرآن کریم است و از طریق مقایسه و تشخیص وجوه اشتراک و افتراق نگاره ها با یکدیگر و با متن قرآن کریم صورت گرفته است. پرسش های پژوهش عبارت اند از ۱- نگاره های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه های جامع التواریخ رشیدی ایلخانی، مجمع التواریخ تیموری و قصص الانبیاء صفوی، تا چه اندازه ای به متن قرآن کریم پایبند هستند؟ ۲- شباهت ها و تفاوت های نگاره های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در این سه نسخه چیست؟ روش پژوهش: در پژوهش حاضر اطلاعات کتابخانه ای و داده های اسنادی و تصویری با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بررسی شده است و نمونه های مورد بررسی، شامل نگاره های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه های جامع التواریخ رشیدی ایلخانی موجود در انجمن سلطنتی آسیایی در لندن (مجموعه ناصر خلیلی)، مجمع التواریخ حافظ ابرو متعلق به دوره تیموری، محفوظ در دیوید کالکشن و قصص الانبیاء صفوی، محفوظ در کتابخانه بریتانیا است و این نگاره ها با متن قرآن کریم، مورد تطبیق قرار گرفته اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد نگاره کشتی حضرت نوح (ع) در قصص الانبیاء نسبت به نگاره های جامع التواریخ و مجمع التواریخ بیشترین پایبندی را به متن قرآن کریم دارد.  

نویسندگان

سحر ذکاوت

پژوهشگر دکتری تخصصی، تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

خشایار قاضی زاده

استادیار، دکترای تخصصی پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن کثیر، اسماعیل. (۱۴۱۱ ه. ق.). قصص الانبیاء (تحقیق الدکتور ...
  • بابائی فلاح، هادی. (۱۳۹۳). مطالعه تطبیقی قصص انبیاء در قرآن ...
  • برقی، یاسمن. (۱۳۹۴). مطالعه تطبیقی قصص انبیاء براساس قرآن کریم ...
  • بهادر، یگانه. (۱۳۸۶). تاثیر نقاشی مانوی بر نگاره های دوره ...
  • بی آزار شیرازی، عبدالکریم. (۱۳۸۰). باستان شناسی و جغرافیای تاریخی ...
  • پورچنگیز، صدیقه. (۱۳۹۵). بررسی تطبیقی نگاره های مذهبی نسخه جامع ...
  • تقی زاده نجار، نیر. (۱۳۹۵). تصویرگری طوفان حضرت نوح (ع) ...
  • حمیدی منش، تقی و جعفری دهکردی، ناهید. (۱۳۹۷). تبارشناسی بانوی ...
  • رضانژاد یزدی، الهه. (۱۳۹۹). بررسی سیر تحول پوشش بانوان (سبک، ...
  • ریشار، فرانسیس. (۱۳۸۳). جلوه های هنر پارسی (ترجمه عبدالمحمد روح ...
  • شایسته فر، مهناز و عبدالکریمی، شهین. (۱۳۹۵). عناصر بصری رویدادهای ...
  • شراتو، امبرتو و گروبه، ارنست. (۱۳۷۶). تاریخ هنر ایران (هنر ...
  • صداقت، فاطمه و خورشیدی، زهرا. (۱۳۸۸). بررسی مضامین مذهبی در ...
  • طبری، محمد بن جریر. (۱۳۷۵). تاریخ طبری (ترجمه ابوالقاسم پاینده). ...
  • قپانداران، وجیهه. (۱۳۸۹). تاریخ پوشاک ایرانیان (از باستان تا عصر ...
  • قمی، علی بن ابراهیم. (۱۳۶۷). تفسیر قمی. ج. ۲. قم: ...
  • کاوسی، سمیه و هوشیار، مهران. (۱۴۰۰). تطبیق ساختار بصری نگاره ...
  • Blair, Sh. S. (۱۹۹۵). A Compendium of Chronicles: Rashid al- ...
  • Ghiasian, M. R. (۲۰۱۵). The “Historical Style” of Painting for ...
  • Makhmudjonova, G. (۲۰۲۰). Depictions of the Ark of Noah and ...
  • نمایش کامل مراجع