انعکاس کتاب موسی (ع) و صحف ابراهیم (ع) در قرآن قائم آل محمد (عج)

مفاهیم « موسی الکتاب » و « کتاب موسی » در آیات شریفه ی « واذ آتینا موسی الکتاب والفرقان لعلکم تهتدون » (بقره:۵۳) و « ولقد آتینا موسی الکتاب لعلهم یهتدون » (مومنون:۴۹) و « ولقد آتینا موسی الکتاب وقفینا من بعده بالرسل وآتینا عیسی ابن مریم البینات وایدناه بروح القدس افکلما جاءکم رسول بما لا تهوی انفسکم استکبرتم ففریقا کذبتم وفریقا تقتلون » (بقره:۸۷) و « یسالک اهل الکتاب ان تنزل علیهم کتابا من السماء فقد سالوا موسی اکبر من ذلک فقالوا ارنا الله جهره فاخذتهم الصاعقه بظلمهم ثم اتخذوا العجل من بعد ما جاءتهم البینات فعفونا عن ذلک وآتینا موسی سلطانا مبینا » (نساء:۱۵۳) و « ولو جعلناه قرآنا اعجمیا لقالوا لولا فصلت آیاته ااعجمی وعربی قل هو للذین آمنوا هدی وشفاء والذین لا یومنون فی آذانهم وقر وهو علیهم عمی اولئک ینادون من مکان بعید ولقد آتینا موسی الکتاب فاختلف فیه ولولا کلمه سبقت من ربک لقضی بینهم وانهم لفی شک منه مریب » (فصلت:۴۵-۴۴) و « ولقد آتینا موسی الکتاب فاختلف فیه ولولا کلمه سبقت من ربک لقضی بینهم وانهم لفی شک منه مریب » (هود:۱۱۰) و « واذکر فی الکتاب موسی انه کان مخلصا وکان رسولا نبیا » (مریم:۵۱) و « ولقد آتینا موسی الکتاب من بعد ما اهلکنا القرون الاولی بصائر للناس وهدی ورحمه لعلهم یتذکرون » (قصص:۴۳) و « ولقد آتینا موسی الکتاب فلا تکن فی مریه من لقائه وجعلناه هدی لبنی اسرائیل » (سجده:۲۳) و « وآتینا موسی الکتاب وجعلناه هدی لبنی اسرائیل الا تتخذوا من دونی وکیلا » (اسراء:۲) و « ولقد آتینا موسی الهدی واورثنا بنی اسرائیل الکتاب » (غافر:۵۳) مورد ملاحظه قرار گرفته است. این مفهوم همچنین در آیات شریفه ی « ولقد آتینا موسی الکتاب وجعلنا معه اخاه هارون وزیرا » (فرقان:۳۵) و « ولقد آتینا موسی وهارون الفرقان وضیاء وذکرا للمتقین الذین یخشون ربهم بالغیب وهم من الساعه مشفقون وهذا ذکر مبارک انزلناه افانتم له منکرون » (انبیاء:۵۰-۴۹-۴۸) و « ولقد مننا علی موسی وهارون ونجیناهما وقومهما من الکرب العظیم ونصرناهم فکانوا هم الغالبین وآتیناهما الکتاب المستبین » (صافات: ۱۱۷-۱۱۶-۱۱۵-۱۱۴) مشاهده می شود حال آنکه مفهوم « موسی الکتاب » و « کتاب موسی » در معنا و بیان آیه ی شریفه ی « ولقد آتینا بنی اسرائیل الکتاب والحکم والنبوه ورزقناهم من الطیبات وفضلناهم علی العالمین » (جاثیه:۱۶) نیز به کار رفته است. مفهوم شناسی الواح موسی (ع) همچنین در آیات شریفه ی « قال یا موسی انی اصطفیتک علی الناس برسالاتی وبکلامی فخذ ما آتیتک وکن من الشاکرین وکتبنا له فی الالواح من کل شیء موعظه وتفصیلا لکل شیء فخذها بقوه وامر قومک یاخذوا باحسنها ساریکم دار الفاسقین » (اعراف:۱۴۵-۱۴۴) و « ولما سکت عن موسی الغضب اخذ الالواح وفی نسختها هدی ورحمه للذین هم لربهم یرهبون » (اعراف:۱۵۴) مورد تاکید قرار گرفته است حال آنکه در آیات شریفه ی « ام لم ینبا بما فی صحف موسی وابراهیم الذی وفی » (نجم:۳۷-۳۶) و « وان هذا لفی الصحف الاولی صحف ابراهیم وموسی » (اعلی:۱۹-۱۸) ارتباط میان صحف ابراهیم (ع) و صحف موسی (ع) مورد ملاحظه است. با عنایت به مفهوم قرآن ناطق بودن امام حسین (ع) [ حتی پس از شهادت ] و نیز فرمایش رسول خدا (ص) مبنی بر « مصباح الهدی » بودن سیدالشهداء (ع) مشاهده می شود که این بیان در باطن آیه ی شریفه ی « وآتینا موسی الکتاب وجعلناه هدی لبنی اسرائیل الا تتخذوا من دونی وکیلا » (اسراء:۲) وارد شده است حال آنکه در باطن آیه ی شریفه ی « ذریه من حملنا مع نوح انه کان عبدا شکورا » (اسراء:۳) مفهوم « سفینه النجاه » بودن سیدالشهداء (ع) بر اساس تلاقی دقیق و تلفیق منظم طرح هندسی آیات الهی حضرت موسی (ع) و حضرت نوح (ع) در شروع سوره ی مبارکه ی اسراء مورد ملاحظه است. «قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : والذی بعثنی بالحق نبیا ان الحسین بن علی فی السماء اکبر منه فی الارض و انه لمکتوب عن یمین عرش الله عز و جل مصباح هدی و سفینه نجاه ». مفاهیم « موسی الکتاب » و « کتاب موسی » همچنین در آیات شریفه ی زیر قابل مشاهده است : « قالوا یا قومنا انا سمعنا کتابا انزل من بعد موسی مصدقا لما بین یدیه یهدی الی الحق والی طریق مستقیم » (احقاف:۳۰) « افمن کان علی بینه من ربه ویتلوه شاهد منه ومن قبله کتاب موسی اماما ورحمه اولئک یومنون به ومن یکفر به من الاحزاب فالنار موعده فلا تک فی مریه منه انه الحق من ربک ولکن اکثر الناس لا یومنون » (هود:۱۷) « ومن قبله کتاب موسی اماما ورحمه وهذا کتاب مصدق لسانا عربیا لینذر الذین ظلموا وبشری للمحسنین » (احقاف:۱۲) « فلما جاءهم الحق من عندنا قالوا لولا اوتی مثل ما اوتی موسی اولم یکفروا بما اوتی موسی من قبل قالوا سحران تظاهرا وقالوا انا بکل کافرون قل فاتوا بکتاب من عند الله هو اهدی منهما اتبعه ان کنتم صادقین » (قصص:۴۹-۴۸) « ثم آتینا موسی الکتاب تماما علی الذی احسن وتفصیلا لکل شیء وهدی ورحمه لعلهم بلقاء ربهم یومنون وهذا کتاب انزلناه مبارک فاتبعوه واتقوا لعلکم ترحمون » (انعام:۱۵۵-۱۵۴) « و ما قدروا الله حق قدره اذ قالوا ما انزل الله علی بشر من شیء قل من انزل الکتاب الذی جاء به موسی نورا وهدی للناس تجعلونه قراطیس تبدونها وتخفون کثیرا وعلمتم ما لم تعلموا انتم ولا آباوکم قل الله ثم ذرهم فی خوضهم یلعبون وهذا کتاب انزلناه مبارک مصدق الذی بین یدیه ولتنذر ام القری ومن حولها والذین یومنون بالآخره یومنون به وهم علی صلاتهم یحافظون » (انعام:۹۲-۹۱) « ما قدروا الله حق قدره ان الله لقوی عزیز الله یصطفی من الملائکه رسلا ومن الناس ان الله سمیع بصیر یعلم ما بین ایدیهم وما خلفهم والی الله ترجع الامور یا ایها الذین آمنوا ارکعوا واسجدوا واعبدوا ربکم وافعلوا الخیر لعلکم تفلحون وجاهدوا فی الله حق جهاده هو اجتباکم وما جعل علیکم فی الدین من حرج مله ابیکم ابراهیم هو سماکم المسلمین من قبل وفی هذا لیکون الرسول شهیدا علیکم وتکونوا شهداء علی الناس فاقیموا الصلاه وآتوا الزکاه واعتصموا بالله هو مولاکم فنعم المولی ونعم النصیر (حج:۷۸-۷۷-۷۶-۷۵-۷۴) قد افلح المومنون الذین هم فی صلاتهم خاشعون (مومنون:۲-۱) فزت ورب الکعبه .

کلیدواژه ها:

ما قدروا الله ، حق قدره ، قرآنا اعجمیا ، ااعجمی وعربی ، موسی ، وهارون ، الکتاب ، الفرقان ، والفرقان ، والحکم والنبوه ، وضیاء وذکرا ، ذکر ، وهذا ، کتاب ، موسی ، اماما ، تماما ، مصدقا ، مصدق ، مبارک ، بکتاب ، من عند الله ، تنزل علیهم ، کتابا ، فاخذتهم الصاعقه ، الکتاب ، جاء به موسی ، نورا ، الهدی ، هدی ، وهدی ، ورحمه ، وشفاء ، بصائر ، بروح القدس ، سلطانا مبینا ، البینات ، الحق ، من ربک ، بینه من ربه ، ویتلوه شاهد منه ، طریق مستقیم ، الالواح ، الواح ، صحف ، ابراهیم ، وابراهیم ، وموسی ، هارون ، صحیفه ، رسول الله ، رسول خدا (ص) ، قائم آل محمد ، سیدالشهداء (ع) ، قرآن ناطق بودن ، امام حسین (ع) ، پس از شهادت ، وجعلناه ، هدی ، مصباح ، الهدی ، حملنا مع نوح ، سفینه النجاه ، معراج ، بعثنی بالحق نبیا ، الحسین بن علی ، فی السماء اکبر ، منه فی الارض ، لمکتوب ، یمین عرش الله ، عز و جل ، مصباح ، هدی ، سفینه نجاه ، الرسول شهیدا علیکم ، شهداء ، علی صلاتهم یحافظون ، فی صلاتهم خاشعون ، فاقیموا الصلاه ، ارکعوا واسجدوا ، هو مولاکم ، فنعم المولی ، ونعم النصیر ، فزت ورب الکعبه