مطالعه فراوانی و تنوع زیستی بندپایان ماکروفون خاک در مزارع گندم (Triticum aestivum L.) آبی و دیم استان ایلام
محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 14، شماره: 2
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 127
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRY-14-2_009
تاریخ نمایه سازی: 28 شهریور 1401
چکیده مقاله:
در این مطالعه، فراوانی و تنوع زیستی بندپایان ماکروفون خاک در مزارع گندم (Triticum aestivum L.) شهرستان ایوان (استان ایلام) مورد بررسی قرار گرفت. نمونهبرداری در طول رویش گندم سال ۱۳۹۸ انجام شد. بدین منظور، ۱۰ مزرعه گندم آبی و دیم انتخاب و برای هر مزرعه پنج واحد نمونهگیری (تکرار) انتخاب گردید که در هر واحد، ماکروفون خاک با استفاده از تلههای گودالی جمعآوری و به تفکیک شمارش شدند. صفات و شاخصهای تنوع گونهای با استفاده از شاخصهای شانون- وینر و سیمپسون، یکنواختی با شاخص یکنواختی پیلو و غنای گونهای با شاخص مارگالف محاسبه شد. در مجموع، ۳۷۵۳ نمونه جمعآوری شد که سوسکهای ببری (Cicindelidae) در هر دو مزارع گندم آبی (۴۸/۲۵ درصد) و دیم (۵۷/۲۰ درصد) بیشترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج تنوع گونهای نشان داد که شاخصهای تنوع شانون – وینر (۰۵/۰(P≤ و غنای مارگالف (۰۰۱/۰(P≤ مزارع گندم دیم به طور معنیداری بیشتر از مزارع گندم آبی بود، اما شاخص تنوع سیمپسون (۰۵/۰(P≥ در مزارع گندم دیم بیشتر از مزارع گندم آبی بود، اما این اختلاف معنیدار نبود. همچنین شاخص یکنواختی پیلو (۰۵/۰(P≥ مزارع گندم آبی بیشتر از مزارع گندم دیم بود، اما این اختلاف معنیداری نبود. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین تعداد بندپایان ماکروفون به دام افتاده در تلههای گودالی در مزارع گندم دیم به ترتیب مربوط به سوسکهای ببری (Cicindelidae) (۸۷/۴ ± ۴/۲۱) و سنهای قرمز (Pyrrhocoridae) (۱۸/۰ ± ۶۸/۱) و در مزارع گندم آبی به ترتیب مربوط به سوسکهای ببری (Cicindelidae) (۸۲/۲ ± ۶۰/۱۳) و سوسکهای سرگینخوار (Scarabaeidae) (۱۶/۰ ± ۱۶/۲) بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که به دلیل مصرف زیاد کودها و علفکشها و همچنین استفاده بیشتر از ماشین آلات کشاورزی در مزراع گندم آبی که باعث تخریب بافت خاک، محیط و کاهش تعداد ماکروفونها میشود، در نتیجه فراوانی و تنوع بندپایان ماکروفون خاک در مزارع گندم دیم بیشتر از مزارع گندم آبی بود. همچنین میتوان نتیجه گرفت، با توجه به این که ماکروفونهای مفید خاک حساسیت زیادی به تغییرات محیط از خود نشان میدهند، به طوری که هرچه محیط تخریب شود، از تنوع و تعداد این ماکروفونها کاسته میشود، در نتیجه میتوان از این اطلاعات استفاده کرد تا توصیههای مدیریتی مناسبی را در مورد استفاده از کودها و سموم شیمیایی در مزارع گندم ارائه نمود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مجید میراب بالو
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
بهزاد میری
گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :