تفسیر و تاویل آفرینش و هبوط آدم از منظر مفسران و عرفای اسلامی

آفرینش انسان و هبوط آدم یکی از موضوعات مهم و سوال برانگیز بشر بوده است.اندیشمندان، مفسران، فلاسفه و عرفا هر کدام از منظری به این قضیه نگریسته وسعی کرده اند بر اساس مبانی نظری حوزه مطالعاتی خود، تفسیری از آن ارائه کنند. از آنجاکه این موضوع با همه پژوهش های انجام شده همچنان محل تامل است و روایت هایمختلف از آن قابل بررسی اند در این مقاله تلاش شده است تا این موضوع از نظر مفسرانو عرفا بررسی و نقد شود. مفسران در این موضوع به دو گروه تقسیم می شوند: گروهی کهغالبا معتزلی و شیعه هستند و معتقدند بهشتی که آدم در آن بوده، یکی از باغ های خرمروی زمین بوده است و بحث آزمون آدم و هبوط او نیز یک آزمون و آموزش بوده از برایآدمی که قرار بود در روی زمین زندگی کند. گروه دیگر که معتقدند بهشت همان بهشتموعود بوده و هبوط آدم، کیفر گناهی بوده که مرتکب شده است. بنابراین اغلب مفسرانشیعی، هبوط آدم را تاویل کرده اند. از نظرگاه عرفان اسلامی نیز، گروهی از عرفا به همانصورت ظاهر آیات اکتفا کرده اند و بهشت را همان بهشت موعود دانسته اند و خطای آدمرا گناهی بزرگ قلمداد کرده اند. از این گروه می توان به نجم الدین رازی و حافظ اشارهکرد، اما در مقابل گروهی از عرفا از جمله ابن عربی و نسفی، این موضوع را تاویل کرده اند.

کلیدواژه ها:

آفرینش انسان ، هبوط آدم ، عرفا ، تاویل