بررسی و ارزیابی ضرورت مدیریت جامع منابع آب و خاک و اولویت بندی در زیر حوزه آبخیز هراز

مدیریت منابع آب شامل مجموعه ای از فعالیت ها نظیر ذخیره سازی، انتقال و توزیع آب به منظور آبیاری مزارع می باشد . مدیریت آب عبارت از تنظیم منابع آب برای توزیع مناسب درزمان مناسب و مقدار مناسب در منطقه پروژه می باشد . در سالیان اخیر در کشور های توسعه یافته وظیفه بهره برداری و نگهداری از تاسیسات و مدیریت منابع آب توسط دولت به کشاورزان منتقل شده است.شناسائی استعدادها در مناطق مختلف و برنامه ریزی جامع و اصولی در جهت استفاده بهنیه از این منابع و دستیابی به افزایش عملکرد و سطح تولید در کشور در کنار حفاظت از منابع آب و خاک ، جایگزینی تکنولوژی مناسب با بافت و وضعیت اجتماعی روستاها و رعایت کلیه جوانب لازم میتواند نقش اساسی در شکوفائی اقتصاد ملی و تحقق اقتصاد مقاومتی داشته باشد. طرح جامع کشاورزی حوزه آبریز هراز از مهمترین طرح های بهره برداری از منابع آب و خاک درکشور است که پس از پایان فاز اول مطالعات وارد مرحله عملی (توجیهی)، اجرای پروژه های نمونه و سرانجام اجرای نهایی پروژه ها شده است. انجام مطالعات پایه و بنیادین طرح، بهره گیری از یک تیم مطالعاتی و تحقیقاتی، بهره گیری از یک تیم مشورتی و نظارتی، تمرکز بر روی مشارکت همه ذینفعان، ایجاد و توسعه یک مرکز دائمی ترویج و توسعه تکنولوژی کشاورزی، ارائه یک سیستم بودجه بندی مناسب و تعیین نحوه مشارکت و سرمایه گذاری همه ذینفعان از دستاوردهای این طرح توسعه ای است که می تواند الگویی مناسب برای اجرای کلیه طرح های بهره برداری از منابع کشاورزی و طبیعی باشد. مسئله تغییر اقلیم و کاهش منابع آب و گرمایش هوا، آلودگی منابع آب و خاک، افت سطح سفره های آب زیر زمینی، تخریب خاک و کاهش تنوع زیستی می تواند به طور موثری دستاوردهای چنین طرح های توسعه ای را با مشکل روبرو سازد. امروزه پدیده فرسایش با کاهش حاصل خیزی خاک، باعث تخریب اکوسیستم های طبیعی نظیر مراتع، جنگل ها و اکوسیستم های کشاورزی می گردد .

کلیدواژه ها:

منابع آب و خاک ، مدیریت جامع ، حوزه آبخیزهراز