بررسی وضعیت بودجه ریزی عملیاتی در سازمان های دولتی کشور

بودجه ریزی عملیاتی در واقع همان بودجه برنامه ای است که به نحو دقیق تر و روشنتر اجرای برنامه ها را از دیدگاه (فایده - هزینه) تجزیه و تحلیل می نماید. با روش تعیین واحد حجم کار، اندازه گیری حجم کار، قیمت تمام شده تولید یا خدمت را به دست می آورد و با تورمها و استانداردها مقایسه تطبیقی و تحلیلی می نماید و به علل افزایش قیمت تمام شده واقف میگردد و در نهایت به اصلاح مدیریت سازمان کمک می کند و مدیر همواره مورد پاسخگویی و ارزشیابی قرار میگیرد امروزه دستگاه های اجرایی دولتی به دلیل افزایش فشار برای بهبود پاسخگویی و شفافیت عملکرد خود، به رویکردهای نوین مدیریت، از جمله تغییر نظام های بودجه بندی خود به نظام های عملکرد محور روی آورده اند. بدین ترتیب، بودجه بندی عملیاتی به عنوان بهینه ترین روش بودجه ریزی پذیرفته شده در کانون توجه دستگاه های اجرایی دولتی قرار گرفته است. زیرا بودجه ریزی عملیاتی ارتباط بین داده ها و ستنده ها را مورد توجه قرار میدهد و کارایی اثربخش محصولات ارائه شده و نتایج به دست آمده از آنها را با شاخص های عملکرد تحلیل می نماید. توانایی ارزیابی عملکرد بر همه مراحل اجرای بودجه ریزی عملیاتی تاثیر گذار است و برای اجرای معنادار بودجه ریزی عملیاتی، اطلاعات حاصل از ارزیابی عملکرد باید صحیح و قابل اطمینان بوده و در مدیریت و تصمیم گیری، تخصیص منابع و طراحی طرح های تشویقی مورد استفاده قرار گیرد. اصلاح نظام های بودجه ریزی کمک شایانی به اقتصاد کشور می کند، زیرا یکی از اشکالات اساسی نظام بودجه بندی ، غیر عملیاتی و غیر شفاف بودن بودجه می باشد و هزین های زیادی را به کشورها تحمیل کرده است که از جمله می توان به کسری بودجه سالیانه چند هزار میلیارد تومانی دولت اشاره کرد. هر چند که به نظر میرسد اجرای کامل بودجه ریزی عملیاتی با موانعی از جمله افزایش اختیارات مدیران اجرایی رده های پایین ، تغییر رویکرد حسابداری دولتی به حسابداری تعهدی و اصلاح قانون محاسبات عمومی کشور روبه رو است ، اما تغییر نظام بودجه ریزی به بودجه ریزی عملیاتی امری ضروری و اجتناب ناپذیر برای اقتصاد کشور به شمار میرود.

کلیدواژه ها:

بودجه ریزی ، بودجه عملیاتی ، ارزیابی عملکرد ، محاسبات