بررسی تاثیر مداخله آموزشی بر وضعیت نمایه توده بدنی (BMI) دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر کرمانشاه در سال ۱۳۹۹

زمینه و هدف: چاقی و اضافه وزن دوران کودکی در بسیاری از جوامع از جمله کشور ما از شیوع فزاینده ای برخوردار است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر مداخله آموزشی بر وضعیت نمایه توده بدنی دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر کرمانشاه در سال ۱۳۹۹ بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای است و ابزار گردآوری داده ها چک لیست محقق ساخته بود که در آن مشخصات دموگرافیک دانش آموزان ثبت و قد(m) و وزن(kg) آنها اندازه گیری شد و نمایه توده بدنی (kg/m۲) محاسبه گردید. در این مطالعه تعداد ۴۹۱دانش آموز پسر مقطع ابتدایی دوره اول مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نمودار قد برای سن سازمان جهانی بهداشت امتیاز قد کمتر از(۳-) کوتاه قدی شدید، بین (۳-و۲-) کوتاه قدی، بین (۳+ و۲-) طبیعی و بالاتر از (۳+) بلند قدی شدید می باشد. همچنین بر اساس نمودار استاندارد نمایه توده بدنی WHO امتیاز BMI کمتر از (۳-) لاغری شدید، بین (۳-و۲-) لاغری، بین (۲+و۲-) طبیعی، بین (۳+و۲+) اضافه وزن و بالاتر از (۳+) چاقی می باشد. اندازه گیری اولیه قد و وزن در مهر ماه سال ۱۳۹۹انجام شد و سپس مداخله آموزشی (توسط کارشناس تغذیه و کارشناس تربیت بدنی) به مدت ۶ماه انجام شد و سپس اندازه گیری مجدد قد و وزن در اسفند ماه سال ۱۳۹۹انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۲انجام شد.یافته ها: در ابتدای مطالعه از نظر وضعیت قد ۶نفر(۱/۲۳%) دانش آموزان کوتاه قد و مابقی ۴۸۵نفر (۹۸/۷۷%) نرمال بودند. میانیگن نمایه توده بدنی دانش آموزان (۷±۱۶/۳) بود و از نظر وضعیت توده بدنی ۱۱نفر (۲/۲%) لاغری شدید، ۱۷نفر (۳/۵%) لاغر، ۱۱۶نفر(۲۳/۶%) اضافه وزن، ۲۲نفر (۴/۵%) چاق و ۳۲۵نفر (۶۶/۲%) نرمال بودند. نتایج بدست آمده بعد از ۶ماه مداخله آموزشی نشان داد که بطور کلی مداخلات صورت گرفته باعث ایجاد تغییرات مثبت گردیده بطوریکه در مرحله دوم تعداد دانش آموزان کوتاه قد به ۱نفر (۰/۲%) کاهش یافت (P<۰.۰۵). همچنین در مرحله دوم میانیگن نمایه توده بدنی دانش آموزان (۲±۱۵/۳) بود و از نظر وضعیت توده بدنی ۵نفر(۱%) لاغری شدید، ۱۰نفر (۲%) لاغر، ۷۶نفر (۱۵/۵%) اضافه وزن، ۱۵نفر (۳%) چاق و ۳۸۵نفر (۷۸/۴%) نرمال بودند(P<۰.۰۵).نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد مداخله آموزشی شامل آموزش تغذیه سالم و تحرک بدنی روزانه و استمرار آن می تواند موجب بهبود وضعیت نمایه توده بدنی دانش آموزان شود.

کلیدواژه ها:

مداخله آموزشی ، نمایه توده بدنی ، دانش آموزان ، مقطع ابتدایی