تلفیق GIS و سامانه پشتیبان تصمیم گیری جهت تعیین مناطق مناسب عملیات پخش سیلاب منطقه مورد مطالعه: حوزه آبخیز ماشکید استان سیستان و بلوچستان)

استفاده از سیلاب در مناطق خشک ونیمه خشک از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. از جهتی موضوع تغذیه مصنوعی آبهای زیر زمینی در این مناطق ضروری می نماید. بنابراین پخش سیلاب یکی از روش های مهار و بهره برداری از سیلاب می باشد. شناسایی مکان های مناسب برای عملیات پخش سیلاب و نفوذ دادن آن به درون سفره های آب زیر زمینی یکی از مهمترین نیازهای مناطق در معرض خطر سیلاب می باشد. عواملی که در مکان یابی پخش سیلاب موثرند بسیار متعدد وپیچیده می باشند. این فاکتورها شامل عوامل زمینی(زمین شناسی، ژئومرفولوژی وخاک)، هیدرولوژی(رواناب، رسوبدهی، نفوذ و وضعیت آبخوان) و جنبه های اجتماعی –اقتصادی(نیازهای آبی، کشاورزی، خسارات سیل و...)میباشند. هدف از این مطالعه تعیین یک سامانه پشتیبان تصمیم گیری برای انتخاب مکان مناسب جهت پخش سیلاب در منطقه ماشکید استان سیستان وبلوچستان میباشد. چهار معیار اصلی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت شامل خصوصیات سیلاب، وضعیت نفوذ پذیری، کاربرد آب در منطقه و خسارات سیلاب می باشند. به منظور تعیین اهمیت عوامل موثر در امر مکان یابی از فرایند تحلیل سلسله مراتبی 2 و سیستم اطلاعات مکانی جهت انجام تحلیل های مربوطه استفاده شد که در نهایت شاخص حجم سیلاب از معیار اصلی خصوصیات سیلاب و نیاز های آبی شرب وکشاورزی از معیار اصلی کاربرد آب به عنوان مهم ترین عوامل در مکان یابی پخش سیلاب در حوزه مطالعاتی ماشکید سیستان و بلوچستان شناخته شد. در نهایت نتایج در غالب نقشه های وزن دهی شده در چندین سناریو برای تعیین بهترین مکان بررسی شدند و میانگین مطلوبیت زیر حوزه ها بررسی گردید

کلیدواژه ها:

پخش سیلاب ، سامانه پشتیبان تصمیم گیری ، فرایند تحلیل سلسله مراتبی ، سیستم اطلاعات مکانی ، حوزه آبخیز ماشکید سیستان وبلوچستان