واکاوی حقوقی تاثیر مخاصمات مسلحانه بر محیط زیست از دیدگاه حقوق بین الملل و راه های مقابله با آن

مخاصمات مسلحانه و یا جنگ های منطقه ای و بین المللی، فارغ از تلفات انسانی و ویرانی ها و بر هم زدن نظم عمومی در جهان، محیط زیست مناطق جنگ زده را نیز قربانی می سازد. امروزه با توجه به اینکه حقوق محیط زیست بین المللی بیش از پیش مورد توجه مجامع جهانی قرار گرفته است، قواعد و مقررات حفاظت از آن نیز در حوزه جلوگیری از نقض در جریان مخاصمات مسلحانه، منظم و دقیقتر شده است. بنابراین در این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی تهیه و تنظیم شده است، مطالب پیرامون پاسخ به این پرسش اصلی بوده است که اساسا مخاصمات مسلحانه در عرصه بین المللی چگونه باعث ورود آسیب و نقض حقوق بین الملل محیط زیست می شود. یافته های پژوهش بیانگر این است که متاسفانه مخاصمات مسلحانه و جنگ هایی نظیر جنگ ایران و عراق، جنگ آمریکا در عراق و افغانستان، جنگ خلیج فارس و نظایر آن ها، سبب نقض حقوق بین المللی محیط زیست از جمله دریاها، جنگل ها، گیاهان و حیوانات و غیره شده است، در این خصوص اسناد و مقررات بین المللی در راستای حفاظت از محیط زیست در زمان مخاصمات شکل گرفته است که بسیاری از آن ها از طریق سازمان ملل، پروتکل منضم به کنوانسیون ژنو و برخی از اسناد منطقه ای است که بر اساس آن ها، می توان بر اساس قواعد مسئولیت بین المللی، دولت های ناقض محیط زیست بین المللی را با ضمانت اجرا روبرو ساخت، هرچند که برخی از موانع جدی پیرامون وضع ضمانت اجرا و توجه ضعیف دولت ها به این ضمانت اجراهای عمدتا غیرعملیاتی وجود دارد.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، محیط زیست بین المللی ، جنگ ، مخاصمات مسلحانه ، نقض حقوق محیط زیست