جستاری در مواضع سیاسی معزالدوله در گسترش تشیع

حکومت آل بویه از زمان تاسیس تا اتمام اقتدار اقدامات زیادی در حکومت اسلامی انجام داد و یکی از مقتدرترین این افراد معزوالدوله است. احمد دیلمی (ح ۳۰۳-۳۵۶ ق) ملقب به معزالدوله و ابوالحسن فرزند بویه، از حاکمان برجسته شیعی آل بویه به شمار می رود. پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که سیره سیاسی معزالدوله در گسترش تشیع در خلافت عباسی چه بوده است؟ نتایج این پژوهش که با روش توصیفی؛ تحلیلی و بهره گیری از منابع معتبر انجام شد، نشان می دهد دوران آل بویه به عنوان یک حکومت شیعی، از ابعاد سیاسی و اجتماعی، جزء برجسته ترین ادوار تاریخ تمدن اسلامی به شمار می رود. سال های ۳۳۲ تا ۳۳۹ مصادف بود با فتح بغداد توسط یک حکومت شیعی ایرانی، آل بویه از سال ۳۲۱ هجری قمری تا سال ۴۴۸ هجری قمری بر ایران و سایر مناطق تحت نفوذ خلفای عباسی حکومت کردند. معزالدوله نقش بسیار مهمی در فتح بغداد و تضعیف خلافت عباسی داشت و در امور سیاسی و نظامی می توان به نقش بی بدیل او در گسترش تشیع در دوران قدرتش پی برد. با تسلط حاکمان آل بویه و به طور مشخص معزالدوله در راس حاکمیت، دانشمندان، فقها و متکلمین شیعه به بغداد مهاجرت کردند و برخی از آن ها سرپرستی امور شیعیان و سادات را به عهده گرفتند. ظهور و حضور معزالدوله به عنوان اولین حاکم شیعی مذهب باعث شد محدودیت های شیعیان و قتل آنان و غارت اموالشان در مناطق مرکزی جهان اسلام کاهش و تشیع در آن گسترش یابد.

کلیدواژه ها:

معزالدوله ، آل بویه ، تشیع ، بغداد ، خلافت عباسی