راهکارهای جلوگیری و یا کاهش آثار رسیدگی موازی بین دادگاه و داوری

پیشرفت روز افزون تجارت در عرصه ی بین الملل و نیاز به وجود یک مرجع رسیدگی غیر ملی و بی طرف، بر ارجحیت انتخاب داوری به عنوان مرجع حل و فصل اختلافات احتمالی و یا پیش آمده و هم چنین، ترغیب طرفین درگیر اختلافات علی-الخصوص، در دعاوی بین المللی افزوده است. در این میان، یکی از آسیب های ناشی از نقص قانون و مدیریت نامناسب دادرسی که تهدیدی جدی برای جریان رسیدگی به دعوا نیز به شمار می آید، مفهومی است که از آن به "رسیدگی موازی" تعبیر می شود. این اصطلاح، وضعیتی را توصیف می کند که حداقل دو دعوای یکسان یا مرتبط به طور همزمان برای دو مرجع ایجاد صلاحیت نمایند. در حقوق ایران، بطور مستقل به این موضوع پرداخته نشده که می توان با وحدت ملاک قائل شدن، حکم بند ۲ ماده ۸۴ ق.آ.د.م جدید را به موضوع مورد بحث سرایت داد. مبحث دیگری که باید از این مفهوم تفکیک نمود، "مداخله ی دادگاه در داوری" و امری ضروری می باشد؛ چرا که داوران بدون مساعدت و دخالت دادگاه ها قادر به انجام صحیح کارهای خود نمی باشند. هدف اصلی از نگارش این مقاله نیز، ارائه ی راهکار هایی در خصوص پیشیگیری از طرح دعوای مطروحه در مرجعی دیگر و در صورت وقوع، چگونگی حل و فصل صحیح آن می باشد. در این شرایط، ابتدا باید مشخص کنیم که کدام مرجع صالح است که سه دکترین موجود را مبنای تصمیم خود قرار خواهیم داد و سپس، یکی از دو شیوه ی ختم رسیدگی و توقیف رسیدگی پیش روست که اولی با صدور قرار عدم صلاحیت و یا عدم استماع دعوا نمود می یابد و دومی یا قرار توقیف دادرسی است و یا منع اقامه ی پیگیری دعوا.

کلیدواژه ها:

حقوق بین الملل ، رسیدگی موازی ، مداخله ی دادگاه در داوری