اعتبارسنجی حدیث کساء (به روایت حضرت فاطمه زهرا)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 512

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HADITH-14-1_011

تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1401

چکیده مقاله:

حدیث شریف کساء که بیانگر برخی فضایل اهل بیتk و به اعتقاد مفسران، سبب یا شان نزول آیه تطهیر است، طرق و گونه های متعددی دارد. یکی از مشهورترین آن ها، حدیث کساء به روایت جابر بن عبدالله انصاری از حضرت زهراB است. محتوای سرشار از معارف حدیث کساء باعث شده این حدیث در قرون اخیر، بیشتر مورد اهتمام اندیشمندان قرار بگیرد اما به دلیل وجود برخی کاستی ها در پژوهش های پیشین درباره سند و متن این حدیث، نوشتار پیش رو تلاش دارد با رویکرد توصیفی تحلیلی، در اعتبارسنجی آن درنگی نموده و وثوق سندی و صدوری حدیث کساء را بررسی کند. یافته های پژوهش حاکی است اصل وجود ماجرای کساء، مورد پذیرش فریقین است و گر چه حدیث کساء به روایت جابر از حضرت زهراB در منابع اولیه مشهود نیست، اما دلایلی بر اعتبار سندی آن وجود دارد. همچنین قراین درون متنی و برون متنی و سایر شواهد، گواه صحت و اعتبار آن است.

کلیدواژه ها:

ماجرای عبا به روایت حضرت زهرا ، وثاقت سندی ، اعتبارسنجی حدیث کساء ، وثوق خبری

نویسندگان

محمدهادی منصوری

استادیار گروه معارف قرآن و حدیث دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

آمنه قریب دوست

دانش آموخته کارشناسی ارشد مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، قم: اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق ...
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبهالله، شرح نهج البلاغه ...
  • ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق ...
  • ابن ابی زینب، محمد بن ابراهیم، الغیبه للنعمانی، علی اکبر ...
  • ابن ابی شبیه، ابوبکر عبدالله بن محمد بن ابراهیم، مصنف ...
  • ابن اثیر، عز الدین بن الاثیر ابوالحسن علی بن محمد ...
  • ابن بابویه، علی بن حسین، الامامه و التبصره من الحیره، ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، علی اکبر غفاری، قم: ...
  • ، معانی الاخبار، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۳ق. ...
  • ، عیون اخبار الرضاR، تحقیق/ تصحیح مهدی لاجوردی، تهران: جهان، ...
  • ، کمال الدین و تمام النعمه، چ۲، تهران: اسلامیه، ...
  • ، الامالی، چ۵، بیروت: اعلمی، ۱۴۰۰ق. ...
  • ، کتاب من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق ...
  • ابن بطریق، یحیی بن حسن، عمده عیون صحاح الاخبار فی ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الامام احمد بن حنبل، ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الاسلام و ذکر ...
  • ابن درید، محمد بن حسن، جمهره اللغه، بیروت: دار العلم ...
  • ابن شاذان قمی، ابوالفضل شاذان بن جبرئیل، الفضائل، چ۲، قم: ...
  • ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع، ...
  • ، اقبال الاعمال، چ۲، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۹ق. ...
  • ، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، قم: خیام، ۱۴۰۰ق. ...
  • ، سعد السعود للنفوس منضود، قم: دار الذخائر، بی تا ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، بی جا: ...
  • ابن عساکر، ابوالقاسم علی بن حسن بن هبه الله شافعی ...
  • ابن عقده کوفی، احمد بن محمد، فضائل امیرالمومنینR، قم: دلیل ...
  • ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، نجف: دار المرتضویه، ...
  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق ...
  • ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، قم: دفتر انتشارات ...
  • ارزیده، محمدعلی، حدیث شریف کساء آینه معرفت و تربیت، تهران: ...
  • اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه فی معرفه الائمه، تبریز: ...
  • استرآبادی، علی، تاویل الآیات الظاهره فی فضائل العتره الطاهره، قم: ...
  • اشراقی، شهاب الدین و فاضل لنکرانی، محمد، اهل بیت یا ...
  • اشعری، محمد جواد، فاطمه محور حدیث کساء، تهران: فواد، ۱۳۹۲ش ...
  • اصفهانی، محمدحسین کمپانی، القواعد الفقهیه و الاجتهاد و التقلید،نهایه الدرایه ...
  • افندی اصفهانی، میرزا عبدالله، تعلیقه امل الامل، قم: کتابخانه آیت ...
  • امین، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت: دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق ...
  • انصاری زنجانی خوئینی، اسماعیل، الموسوعه الکبری عن فاطمه الزهراء، قم: ...
  • بحرانی، سید هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: ...
  • ، الانصاف فی النص علی الائمه الاثنی عشرk، ترجمه رسولی ...
  • ، مدینه معاجز الائمه الاثنی عشرk، قم: موسسه المعارف الاسلامیه، ...
  • بحرانی اصفهانی، عبد الله بن نورالله، عوالم العلوم والمعارف و ...
  • برزگر، مهدی، «ملاک پذیرش خبر و تاملی بر دیدگاه آیت ...
  • برقی، احمد بن محمد بن خالد، رجال البرقی الطبقات، ...
  • ، المحاسن، قم: دار الکتب الاسلامیه، چ۲، تهران، ۱۳۷۱ق ...
  • بهارزاده، پروین و آبادی، فاطمه، «دراسه النقدیه فی صحه حدیث ...
  • بهبهانی، محمدباقر بن محمد اکمل، الاجتهاد و التقلید(الفوائد الحائریه)، قم: ...
  • تبریزی، میرزا جواد، نصایح؛ درس های برگرفته از زی طلبگی ...
  • ترمذی، محمد بن عیسی، الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی، ...
  • تلافی داریانی، علی اکبر، بررسی جامع حدیث کسا و پاسخ ...
  • جزی برخورداری گزی اصفهانی، ملامهدی عبدالکریم، تذکره القبور، اصفهان: بی ...
  • جعفریان، رسول و توحیدی نیا، روح الله، «بازخوانی دیدگاه ها ...
  • جمعی از بزرگان، تاریخ الفقه و تطوراته(المنتخب)، بی جا: بی ...
  • جوادی آملی، عبدالله، شمیم ولایت، تحقیق سید محمود صادقی، چ۵، ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم: موسسه آل ...
  • ، هدایه الامه الی احکام الائمهk، مشهد، آستانه الرضویه المقدسه، ...
  • ، اثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت: اعلمی، ۱۴۲۵ق. ...
  • ، املالامل، بغداد: مکتبه الاندلس، ۱۳۸۵ق ...
  • حسکانی، عبیدالله بن عبدالله، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران: مجمع ...
  • حسنی جبل کندی، عین الله، شرح حدیث کساء، بی جا: ...
  • حسینی سیستانی، سید علی، قاعده لا ضرر و لا ضرار، ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد، من فقه الزهراءB، قم: رشید، ۱۴۲۸ق. ...
  • ، اجوبه المسائل العلویه، بیروت: مرکز الرسول الاعظم۲، ۱۴۲۴ق ...
  • حلی، حسن بن علی بن داود، رجال ابن داود، تهران: ...
  • حلی، حسن بن یوسف، نهج الحق و کشف الصدق، بیروت: ...
  • ، کشف الیقین فی فضائل امیرالمومنینR، تهران: وزارت ارشاد، ۱۴۱۱ق ...
  • حلی، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح ...
  • حلی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، رجال العلامه ...
  • الحلو، سید محمد علی، مشاهدات الملا الاعلی: البیت الفاطمی تحت ...
  • خزاز رازی، علی بن محمد، کفایه الاثر فی النص علی ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، ...
  • درایتی، مصطفی، فهرستگان نسخه های خطی ایران، تهران: سازمان اسناد ...
  • دیلمی، حسن بن محمد، اعلام الدین فی صفات المومنین، ...
  • ، ارشاد القلوب الی الصواب، قم: الشریف الرضی، ۱۴۱۲ق. ...
  • ، غرر الاخبار و درر الآثار فی مناقب ابی الائمه ...
  • ربانی بیرجندی، محمدحسن، «وثوق صدوری و وثوق سندی و دیدگاه ...
  • رجائی زفره ای، محمدعلی، گلچین رجاء زفره ای با سعی ...
  • زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، چ۳، بیروت: دار ...
  • سبحانی، جعفر، موسوعه طبقات الفقهاء، قم: موسسه امام صادقR، ۱۴۱۸ق ...
  • سجادی، عیسی، حدیث شریف کساء و شاعران شوشتر؛ به گویش ...
  • سلمان پور، محمدمهدی، پژوهشی در حدیث شریف کساء، بی جا: ...
  • سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر الماثور، قم: کتابخانه ...
  • شرف الدین موسوی، سید عبدالحسین، الکلمه الغراء فی تفضیل الزهراءB ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، المزار، قم: مدرسه امام مهدیR.، ...
  • شیبانی، محمد بن حسن، نهج البیان عن کشف معانی القرآن، ...
  • صالحی نجف آبادی، نعمت الله، یک فضیلت بزرگ برای پنج ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چ۵، قم: دفتر ...
  • ، المعجم الکبیر، بی جا: دار احیاء التراث العربی، بی ...
  • طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، مشهد: مرتضی، ...
  • طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، چ۴، قم: شریف رضی، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، چ۳، تهران: ...
  • ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو، ۱۳۷۲ق ...
  • طبری آملی کبیر، محمد بن جریر بن رستم، المسترشد فی ...
  • طبری آملی، عماد الدین ابی جعفر محمد بن ابی القاسم، ...
  • طبری، محب الدین، ذخائر العقبی فی مناقب ذوی القربی، قاهره: ...
  • طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن، رجال الشیخ الطوسی ...
  • طوسی، ابوجعفر، محمد بن حسن، الفهرست، نجف: المکتبه الرضویه، بی ...
  • ، الامالی، قم: دار الثقافه، ۱۴۱۴ق. ...
  • ، تهذیب الاحکام، چ۴، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. ...
  • ، العده فی اصول الفقه(عده الاصول)، قم: بی نا، ۱۳۷۶ش. ...
  • ، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، بیروت: موسسه فقه الشیعه، ...
  • ، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ...
  • طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، چ۲، تهران: ...
  • عالم نقوی، اسد، انوار حدیث کساء، قم: طاووس بهشت، ۱۳۷۹ش ...
  • عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، چ۴، ...
  • عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران: مطبعه العلمیه، ۱۳۸۰ق ...
  • غریفی، سید عدنان، نظم حدیث کساء، قم: باقیات، ۱۳۹۳ش ...
  • فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، ...
  • فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، چ۳، بیروت: ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، چ۲، قم: نشر هجرت، ۱۴۰۹ق ...
  • فردوسی، حسین، داستان هایی عجیب و واقعی از توسل به ...
  • فضل الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، چ۲، بیروت: ...
  • فیض پور، علی اصغر، التحقیق حول سند حدیث الکساء، قم: ...
  • قاضی شوشتری، نورالله مرعشی، احقاق الحق و ازهاق الباطل، مقدمه ...
  • قطب الدین راوندی، سعید بن هبه الله، الخرائج و الجرائح، ...
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، چ۳، قم: دار الکتاب، ...
  • قمی، عباس، الفواید الرضویه فی احوال علماء المذهب الجعفریه، چ۲، ...
  • ، الکنی و الالقاب، چ۲، قم: جامعه مدرسین(موسسه نشر اسلامی)، ...
  • ، منتهی الامال فی تواریخ النبی و الآلk، چ۵، قم: ...
  • کراجکی، محمد بن علی، کنز الفوائد، قم: دار الذخائر، ۱۴۱۰ق ...
  • کشی، ابو عمرو، محمد بن عمر بن عبدالعزیز، رجال الکشی ...
  • کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، المصباح(جنه الامان الواقیه)، قم: دار ...
  • کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات کوفی، تهران: موسسه الطبع ...
  • کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، البلد الامین و الدرع الحصین، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، چ۴، بی جا: ...
  • مازندرانی، ابن شهرآشوب، رشید الدین محمد بن علی، معالم العلماء ...
  • ، مناقب آل ابی طالبk، قم: علامه، ۱۳۷۹ق. ...
  • ، معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعه و اسماء المصنفین ...
  • مازندرانی، محمد بن اسماعیل حائری، منتهی المقال فی احوال الرجال، ...
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، چ۲، ...
  • محمدی ری شهری، محمد، پژوهشی درباره حدیث کساء، قم: دار ...
  • مرزبانی، محمد بن عمران و اوجبی، علی، مناجات الهیات حضرت ...
  • مرعشی نجفی، شهاب الدین، سند حدیث کساء، تبریز، ۱۳۵۶ق ...
  • ، الموسوعه الامامه فی نصوص اهل السنه، قم: مکتبه ...
  • مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، قاهره: دار الحدیث، ۱۴۱۲ق ...
  • مشکینی اردبیلی، علی، اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها، چ۶، قم: ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه نشر ...
  • مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، قم: الموتمر العالمی لالفیه الشیخ ...
  • ، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم: کنگره ...
  • ، الامالی، قم: کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق[ج]. ...
  • ، المزار، قم: کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق[د] ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش ...
  • مهدی پور، علی اکبر، سند حدیث شریف کساء، قم: بی ...
  • ، حدیث ثقلین با دو قرائت، قم: انتشارات رسالت، ۱۳۸۹ش ...
  • موحد ابطحی اصفهانی، علی، حدیث کساء و آثار شگفت، قم: ...
  • ، آیه التطهیر فی احادیث الفریقین، بی جا: علی الموحد ...
  • موسوی غریفی، محیی الدین، آیه التطهیر فی خمسه اهل الکساء، ...
  • موید، علی حیدر، فی رحاب حدیث الکساء، قم: جلال الدین، ...
  • نائینی، محمدحسین، اجود التقریرات، قم: بی نا، ۱۳۵۲ش ...
  • نجاشی، ابوالحسن، احمد بن علی ،رجال النجاشی فهرست اسماء ...
  • نجفی رازی، جواد، بی جا: علمی. نسخه چاپی سنگی موجود ...
  • نسائی، احمد بن علی، السنن الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیه، ...
  • نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ...
  • نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال، تهران: شفق، ۱۴۱۲ق ...
  • نیشابوری، الحاکم، المستدرک، بی جا، بی نا، بی تا ...
  • نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد، غرائب القرآن و رغائب ...
  • هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، قم: ...
  • همدانی، آقا رضا بن محمد هادی، مصباح الفقیه، قم: موسسه ...
  • هیثمی، ابن حجر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بیروت: دار ...
  • واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول القرآن، بیروت: دار الکتب ...
  • ورام بن ابی فراس، مسعود بن عیسی، مجموعه ورام، قم: ...
  • ویسی، فیض الله، انوار السماویه شرحی جامع بر حدیث شریف ...
  • یزدی، سید محمدکاظم، محقق میرداماد و دیگران، سوال و جواب: ...
  • نمایش کامل مراجع