مطالعه اعتباربخشی و پایایی ابزار ارزیابی کاربردپذیری دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور)

چکیده مقدمه: شاخص کاربردپذیری عملکرد یک محصول را در زمینه رضایت کاربر، افزایش کارایی و بهره وری مورد ارزیابی قرار می دهد. مولفه های اصلی کاربردپذیری که در طراحی واسطه های کاربری مورد استفاده قرارمی گیرند شامل: سازگاری، ثبات، انعطاف پذیری، حداقل اقدام، محدودیت ادراکی، سودمندی، قابلیت یادگیری، استفاد آسان، حداقل بارکاری حافظه، راهنمای کاربر، رضایتمندی و میزان خطاها. هدف اصلی مطالعه طراحی ابزاری جهت ارزیابی کاربردپذیری رابط کاربری دستگاه تنفس مصنوعی استفاده شده در بیمارستان های شهر اراک و مطالعه اعتباربخشی و پایایی آن می باشد. مواد و روش کار: پس از استخراج پرسشنامه اولیه از منابع استاندارد ارزیابی کاربردپذیری، جهت بررسی شاخص های روایی، پایایی به ترتیب از تکنیک های تعیین روایی محتوایی، ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. مراحل انجام کار عبارت بودند از: تعیین دامنه و ابعاد محتوایی پرسش ها، تهیه پیش نویس پرسشنامه، تعیین اعضای پانل تخصصی، روش انجام، نحوه ثبت و تحلیل داده های پرسشنامه، تعیین معیارهای پذیرش پرسش ها، تعیین شاخص روایی محتوایی، پایایی پرسشنامه. یافته ها: ابزار نهایی بصورت یک پرسشنامه ۴۲ سئوالی طراحی شد. شاخص روایی محتوایی CVI در نهایت برای پرسشنامه مقدار ۸۶/۰ بدست آمد. نتایج آنالیز پرسشنامه نهایی نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ کلی سئوالات مقدار ۸۹/۰ می باشد که مقدار قابل قبولی در مطالعات تکرارپذیری پرسشنامه ها بشمار می رود. نتیجه گیری:  پس از طراحی پرسشنامه نهایی و احراز شرایط روایی و پایایی مناسب می­توان با اطمینان بالا استفاده از این ابزار را برای ارزیابی کاربردپذیری دستگاههای تنفس مصنوعی توصیه کرد. با ارزیابی کاربردپذیری چنین دستگاه مهم و حیاتی نتایج خوب و بسیار مثبتی در جهت ارتقای کیفی، کارایی و بهره­وری، کاهش میزان خطاها و طراحی مناسب واسط کاربری به دنبال خواهد داشت.  

کلیدواژه ها:

usability ، ventilator ، evaluation questionnaire ، content validity ، reliability ، کاربردپذیری ، دستگاه تنفس مصنوعی( ونتیلاتور) ، پرسشنامه ارزیابی ، روایی محتوایی ، پایایی