جایگاه دعا و نیایش و نقش آن در تربیت و سرنوشت انسان

دعا کردن و پناه بردن به نیروهای ماورایی از ابتدای آفرینش انسان وجود داشته است، چون ذات انسان این گونه است که برای پیشرفت و ارتقا نیاز به قدرت الهی دارد. دعا نزدیک ترین و موثرترین رابطه انسان با خداست، دعا در فرهنگ اسلامی از مهم ترین عبادات است،دعا یکی از موضوعاتی است که در تمام دین های الهی و به ویژه دین مبین اسلام، جایگاه مخصوصی دارد. در میان آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام بارها تاکید شده که مردم از سرچشمه زلال دعا بهره مند باشند و حتی دعاهای مفید و ارزشمندی از دعاهای موجود در صحیفه سجادیه گرفته تا ادعیه عنوان شده در مفاتیح الجنان، زادالمعاد و...به ما آموزه داده شده است. ی شک دعا و نیایش یک نوع عبادت و خضوع انسان در برابر خداوند تواناست و همچون عبادات دیگر، از اثر تربیتی فراوان برخوردار است. با دقت در آیات و روایات مربوط به آن، در می یابیم که دعا، انسان را به معرفت خداوند رهنمون می کند. دعا، سبب می گردد تا بشر به نیازمندیهای خویش پی برده و در برابر ذات پاک و بی همتای پروردگار متعال، خضوع کند. دعا، انسان را با نعمتهای الهی آشنا ساخته و رابطه ای عمیق و استوار میان بنده و خالقش ایجاد می نماید. دعا به کمک انسان شتافته و در دستیابی به خواسته هایش، وی را مدد می کند. دعا، انسان را به مقامی می رساند که خویشتن را جز بنده خدا نمی بیند و غیر از فرمان او، اطاعت نمی کند. خلاصه دعا، خداشناسی، اعتماد به نفس، تقویت اراده و آرامش به انسان می بخشد و یاس و نومیدی را از او دور کرده و وی را فردی بلند همت، تلاشگر، هوشمند و امیدوار می سازد. اساطیر ملل در شکل گیری اساطیر و حماسه های فرهنگ های مجاور نیز نقش داشته اند. برخی اسطوره پژوهان دلایل یکسانی و شباهت اساطیر را مربوط به اشاعه ی آن اساطیر از یک منطقه به مناطق دیگر می دانند. این نظر شاید درباره ی اساطیر ملل همسایه درست باشد، اما درباره ی اساطیر اقوام بسیار دور از یکدیگر صادق نیست. شباهت میان اساطیر چندان زیاد است که گویی از مصدر واحدی صدور یافته اند. اساطیر را همچنین می توان تلاشی دیالکتیکی دانست، برای یافتن معنایی از میان داده های بی نظم و آشفته ای که طبیعت عرضه می کند؛ چنین تلاشی تخیل انسان را دچار دوگانگی می کند. دعا و نفرین نمود آشکار این موضوع است که به عنوان بن مایه ای فرهنگی، دینی، اسطوره ای و حتی ادبی رواج داشته است.

کلیدواژه ها:

اساطیرملل ، دعا ، دین