معرفی داربست های کامپوزیتی چندلایه تهیه شده به روش الکتروریسی

زخم یک آسیب پوستی بسیار رایج است که به دلایلی مانند بریدگی، صدمه، سوختگی و حتی دیابت ایجاد می شود؛ بنابراین، چگونگی فرآیند ترمیم آن و نیز نوع ساختارهای مورد استفاده حین ترمیم بسیار حائز اهمیت است. ایجاد محیطی مرطوب، عاری از هرگونه میکروارگانیسم مضر و با قابلیت مناسب تبادل گاز در سطح از جمله ویژگی های ضروری یک زخم پوش موفق است. داربست های نانوالیاف با برخورداری از سطح ویژه زیاد و درصد تخلخل بالا، امکان شبیه سازی شبکه سه بعدی ماتریس برون سلولی پوست (ECM) را فراهم کرده و بنابراین، محیطی ایده آل برای چسبندگی، رشد و مهاجرت سلولی فراهم می سازد. حضور حفرات به هم پیوسته در داربست های یاد شده، امکان تبادل گاز و مایعات را با سطح زخم افزایش داده و از خشک شدن محل زخم جلوگیری می نماید. علاوه بر این، خواص مکانیکی داربست های الکتروریسی شده به پوست طبیعی انسان بسیار نزدیک است.در سال های اخیر، روش الکتروریسی به عنوان روشی ساده و موثر به منظور دست‎یابی به الیاف گوناگون در محدوده میکرو و نانومتر، استفاده شده است. در روش یاد شده، اعمال ولتاژ الکتریکی زیاد به محلول پلیمری سبب تشکیل الیاف روی صفحه مقابل می شود. امکان استفاده از طیف وسیعی از پلیمرها و مخلوط های پلیمر-شیشه/سرامیک از جمله مزایای روش یاد شده است. سیالیت محلول، تنش سطحی، نرخ جریان، ولتاژ اعمالی، رطوبت محیط، دما و فاصله محل خروج محلول تا صفحه نشست الیاف، از جمله پارامترهایی است که نقشی مهم در مورفولوژی و خواص نهایی داربست های الیافی ایفا می کند. اخیرا داربست های کامپوزیتی چندلایه (یا به اصطلاح ساندویچی)، تهیه شده به روش الکتروریسی، توجه فراوانی را در حوزه زخم پوش ها به خود جلب نموده اند. استحکام مکانیکی مناسب، محافظت فیزیکی از سطح زخم و توانایی مطلوب در حفظ رطوبت از جمله ویژگی های متالورژیکی قابل توجه داربست های یاد شده است. افزون بر این، قابلیت حمل دارو و بهبود چشم گیر فعالیت های سلولی به دلیل بهره مندی از خواص لایه های مختلف سبب بهبود خواص زیستی نیز گردیده است.هدف از پژوهش حاضر، مروری بر تلاش های صورت گرفته در زمینه طراحی، ساخت و مشخصه یابی داربست های کامپوزیتی چندلایه است که به منظور ترمیم آسیب های پوستی به کار می روند. علاوه بر این، خواص مکانیکی، زیستی و شیمیایی داربست های یاد شده با داربست های تک لایه (ساده) مقایسه شده است. بدین منظور، گزارشی مبسوط از تلاش های صورت گرفته توسط پژوهش گران و جدیدترین دستاوردهای آنان در زمینه ی ارائه بهترین داربست های ساخته شده به روش الکتروریسی با هدف رفع آسیب های شدید پوستی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

ترمیم زخم ، داربست های نانوالیاف ، الکتروریسی ، ساختار چندلایه