تحلیلی بر چگونگی تاثیر نماد های باستانی ایرانی بر فرهنگ های دیگر

هنرهای تزئینی عبارتی جا افتاده برای شماری از هنرها و صنعت ها، برای ساخت آثار زینتی یا کاربردی است که دامنه وسیعی از مواد از جمله سرامیک، چوب، شیشه، فلز، منسوجات و غیره را شامل میشوند. این حوزه، سرامیک ها (سفالینه ها، ظروف چینی، و غیره)، شیشه آلات، مبلمان، اثاث خانه، و طراحی داخلی (اما معمولا نه معماری) را شامل میشود. میل به زیبایی یکی از ویژگی های خاص انسان است که از ابتدای وجود او در زمین شروع به تزیین محل زندگی خود کرده است. این زیبایی نه به مفهوم تزیین به شکل امروزی بلکه با هدف چیره شدن بر طبیعت قدرتمندتر از خود و به مفهوم آیین های مذهبی دوران خویش که به وفور در غارهای ماقبل تاریخ دیده شده است بود. بعد از تحول بشریت و شناخت محیط اطراف خود تزیینات برای قدرت نمایی تمدن های مجاور خویش در معماری به کار رفت. مجسمه های غول آسا و نقش برجسته هایی با مضامین اساطیری که هنوز متاثر از دوران قبل خود است را مشاهده میکنیم. بعد ایجاد ادیان در فرهنگ ها و کشورهای مختلف در مضمون و شکل تزیینات نیز تغییر حاصل شد، که این تزیینات متاثر از مذهب و فرهنگ هر کشور بوده است. از ویژگی های هنر ایران در دوران باستان، توجه به زیبایی، استیلیزه و ساده و هندسی شدن نقوش، پیوند نزدیک به زندگی، پیوستگی انواع هنرها باهم، و سبک تزیینی آن بوده است. هنر تزیینی ایران در نهایت وضوح و شدت تاثیر بوده، چنانکه می توان آن را «هنر نقش مطلق» خواند، یعنی هنری که می تواند مانند موسیقی و معماری تلقی شود و فارغ از زمان و مکان و محتوا تاثیرگذار باشد. دوران ساسانی، دوره اوج هنر باستانی ایران بود. کشورگشایی ها، روابط تجاری و سیاسی، رواج آیین مهر پرستی در خارج از مرزهای ایران و تا اروپا، همه سبب اشاعه و گسترش هنر ایران و تاثیر بر کشورهای دیگر شدند. به کارگیری هنرمندان ایرانی توسط اعراب بعد از ظهور اسلام و گسترش این دین در سرزمین های بسیار، عامل دیگری در بردن هنر ایرانی به آن مناطق شد. اشکال و نمادهای هنر باستانی ایران یا در فرهنگ و ادیان و آیین های دیگر ادغام شد، یا به وام گرفته شد و انطباق یافت، یا تغییر مصداق داده و یا مورد تقلید قرار گرفتند.

کلیدواژه ها:

تزیین ، نماد ، مهر پرستی ، تداوم نمادها