بررسی و تحلیل مسوولیت مدنی دولت در قبال بیماریهای واگیر مانند کرونا

یکی از ایده های نوظهور در زمینه حمایت از قربانیان، مسوولیت دولت در زمینه جبران خسارت از قربانیان است و از دسته قربانیان می توان افرادی را نام برد که در اثر یک حادثه اجتماعی و در نتیجه قصور دولت متحمل زیان و خسارتی اعم از مادی یا معنوی می شوند. ظهور پر قدرت ویروس COVID ۱۹ را می توان از این دسته عوامل قربانی کننده دانست که واکنش دولت را در زمینه جبران خسارت طلب می کند. امروزه سلامتی یکی از مولفه های اساسی و از جمله نگرانی های روزمره انسانی به شمار می رود و صرف نظر از سن، جنس، نژاد و ... از مهمترین سرمایه های اجتماعی است. در حال حاضر با توجه به شیوع بیماری کرونا در کشورهای مختلف و عالم گیر شدن آن، دولت ها به استناد قوانین داخلی و بین المللی در شرایط بحرانی دارای وظایف و تکالیفی هستند که بسیار حائز اهمیت است. چون حفاظت از جان مردم مستلزم رعایت موازین مربوطه و نظارت بر عملکردها به جهت احراز (مبنای کنترل موثر) و مسئولیت در قبال (خسارات وارده به افراد همگام با تحولات بشری و پیشرفت تکنولوژی و آثار زیانبار فرامرزی این مخاطرات برای کشورهای دیگر از جمله ایران است که در آستانه سال جدید این مرض فرامرزی گریبانگر کشور شده، به منظور آگاهی و شناخت از حدود و ثغور مسئولیت مدنی دولت در قبال شهروندان باید به بررسی ابعاد حقوقی آن پرداخته شود. هرگاه دولتی از انجام تعهدات خود در راستای تامین سلامت، بهداشت و درمان مردم سرباز زند و یا عملی را مرتکب شود که می بایست طبق قوانین انجام دهد و این امر ناشی از اهمال، غفلت یا عمد باشد در صورت ورود زیان به اشخاص و اثبات قصور و کوتاهی دولت ها در عدم رسیدگی و پیگیری و درمان ناکارآمد می توان دولت ها را از باب مسئولیت مدنی ملزم به جبران خسارت نمود. از آنجایی که وجود ضرر و فعل زیانبار و رابطه سببیت و انتساب آن به دولت در معنای اعم حقوق عمومی آن مستلزم توجه به تعریف دولت و شناخت از انواع اعمال دولت و درنهایت مسئولیت حقوقی و کیفری دولت از منظر حقوق بین الملل راجع به از بیماری فرامرزی است، باید مختصرا به بررسی آن پرداخت و تعاریفی از دولت، حکومت، اعمال حکومت و امراض فرامرزی و مسئولیت دولت ها در پیشگیری و جبران خسارات ناشی از امراض فرامرزی ارائه داد.

کلیدواژه ها:

مسئولیت مدنی ، دولت ، کرونا ، فعل زیانبار ، رابطه سببیت.