حق دسترسی به اطلاعات: مفهوم، مبانی و کارکردها

حق دسترسی به اطلاعات۱ یا آزادی اطلاعات، به معنی امکان دسترسی شهروندان به اطلاعاتی که در اختیار دولت و موسسات عمومی است، از حقوق اساسی بشر میباشد که ضرورت وجود حداکثری آن در جوامع دموکراتیک امری غیرقابل تخدیش است. حق مذکور در اسناد حقوق بشری متعددی مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر (ماده (۱۹، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (بند ۲ ماده (۱۹ و کنوانسیون اروپایی حقوق بشر (بند ۱ ماه (۱۰ تاکید شده است و بر پایه مبانی و اندیشه هایی چون شفافیت، آزادی بیان، پاسخگویی و برابری استوار است. گزاره اساسی پژوهش آن است که حق دسترسی به اطلاعات، به عنوان یکی از لوازم نظام دموکراتیک، کارکردها و پیامدهایی را در عرصه های مختلف به همراه دارد؛ افزایش مشارکت سیاسی شهروندان، کارآمدی نظام اداری، تسهیل تحقق انتخابات آزاد و منصفانه و کمک به رشد اجتماعی شهروندان از جمله کارکردهای حق مزبور است که بررسی مبسوط ظرایف و دقایق آن کمتر مورد توجه پژوهشگران بوده است. پژوهش به روش تحلیلی - توصیفی با گردآوری منابع کتابخانه ای - اینترنتی صورت گرفته است.

کلیدواژه ها:

حق دسترسی به اطلاعات ، اسناد حقوق بشری ، کارکردهای حق دسترسی به اطلاعات