امنیت غرب آسیا و سناریوهای محتمل در افق ۱۴۰۴

غرب آسیا منطقه ­ای است که کمتر روی آرامش دیده و همواره در منازعات و درگیری­ ها به سر برده و هرروز شاهد اتفاقات جدیدی است که قابل پیش­بینی نیست؛ ترور نماینده رسمی یک کشور که به دعوت رسمی کشوری دیگر در آن کشور حضور می یابد توسط کشور سوم، انفجار بیروت و انواع تروریسم اعم از دولتی و غیردولتی، جنگ ­های نیابتی متعدد و ... تنها بخشی از اتفاقات این منطقه مهم هستند. آینده پژوهی علم و هنر شناخت و ساخت آینده به کمک رصد تغییرات به منظور بیشینه ­سازی منافع بازیگر است و سناریونویسی از روش­ های مهم آن به شمار می­ رود که توصیف ­هایی از محیط آینده­ های بدیل در اختیار می گذارد که تصمیم گیران را از غافلگیری راهبردی می رهاند. پژوهش پیش رو به لحاظ هدف «کاربردی» و ازنظر رویکرد آمیخته، اکتشافی و با روش «شبکه جهانی کسب وکار (GBN) به نگارش سناریو پرداخته است. داده ­ها از طریق منابع کتابخانه ای و اینترنتی و با ابزار فیش گردآوری شده و جامعه آماری این تحقیق شامل ۱۵ نفر از صاحبنظران و خبرگان بوده ­اند. این پژوهش با هدف استخراج سناریوهای آینده تهدیدات غرب آسیا در افق ۱۴۰۴ شکل گرفته است. مطابق نتایج این تحقیق، دو عدم قطعیت کلیدی «درگیری های نظامی و منازعات مسلحانه» و «هسته های نظامی منطقه ­ای» به تدوین سناریوهایی انجامید که سه سناریوی مهم آن به نام ­های «جهنم سوزان»، «اشباح سرگردان» و «آرامش قبل از طوفان» تدوین و راهکارهایی برای مدیریت تهدیدات متوجه ایران شامل توسعه فعالیت ­های مستشاری، افزایش فعالیت­ های دیپلماتیک، حمایت هوشمندانه از جریان مقاومت، مقابله با ائتلاف کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با رژیم صهیونیستی و توسعه اقتصادی ارائه گردیده است.

کلیدواژه ها:

امنیت ، غرب آسیا ، سناریو ، افق ۱۴۰۴ ، آینده پژوهی