تحلیل دینامیکی مخاطره سیلاب با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS (مطالعه موردی: رودخانه شاهین شهر، استان اصفهان)

وقوع سیل یک پدیده طبیعی است و خطر وقوع آن در مناطق شهری یک مسئله جهانی است. رشد شهرنشینی و تغییرات آب و هوایی مخاطره سیلاب­های شهری را افزایش داده و باعث ایجاد خسارت به زیرساخت­ها و صدمات جانی شده است. هدف این پژوهش تحلیل دینامیکی مخاطره سیلاب رودخانه شاهین­شهر (استان اصفهان) است؛ بنابراین جهت شبیه سازی مخاطره سیلاب از مدل یک بعدیHEC_RAS  استفاده گردید و از طریق الحاق HEC–GEORAS در محیطGIS  پردازش داده­های ژئومتری انجام­ شد. جهت محاسبه دبی برای دوره بازگشت­های ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ ساله، حوضه آبریز منطقه موردمطالعه به داخل محیط نرم­افزار  HEC- HMSوارد شد و مشخصات فیزیوگرافی حوضه آبریز از قبیل: مساحت، طول آبراهه اصلی، شماره منحنی خاک (CN)، زمان تمرکز و زمان تاخیر وارد گردید. بر این اساس، نتایج خروجی حداکثر دبی سیلاب با دوره­های بازگشت­های متفاوت محاسبه شد نتایج حاصل از مدل نشان می­دهد که با توجه به شرایط رودخانه، منطقه به سه بازه مختلف تقسیم­بندی شد که ضریب زبری مانینگ با استفاده از روش کوان برای بازه­های مختلف هر بخش جداگانه محاسبه گردید. نتایج حاصل از مطالعات نشان می­دهد که پهنه سیلاب در دور بازگشت ۲۵ ساله ۹۴۸/۰ کیلومتر مربع، در دوره بازگشت ۵۰ ساله ۱۳/۱ و در دوره بازگشت ۱۰۰ ساله ۳۴/۱ کیلومتر مربع از اراضی حاشیه رودخانه شاهین شهر را در بر گرفته­اند؛ و در بازه آخر به دلیل کاهش میزان شیب و کاهش سرعت جریان پهنه سیلاب از سایر بازه­ها گسترده­تر شده است.

کلیدواژه ها:

شبیه سازی سیلاب ، رودخانه شاهین شهر ، HEC-RAS