«هستی وابسته» و ماهیت نجات از تناسخ در آیین بودای اولیه
محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های ادیانی، دوره: 10، شماره: 19
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 214
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ADYAN-10-19_010
تاریخ نمایه سازی: 25 تیر 1401
چکیده مقاله:
نظریه «هستی وابسته» (dependent origination) که با نام های دیگری مانند «همزایی مشروط» و «زنجیر علی» نیز معروف است، یکی از اصول هستی شناختی اساسی در متون مقدس آیین بودای اولیه است که ماهیت تناسخ یا سنساره را در این آیین تبیین می کند. تطبیق بخشی از حلقه های تشکیل دهنده «هستی وابسته» با پنج بخش تشکیل دهنده وجود انسان، در تعالیم بودایی باعث شد محققان، فرآیند سنساره در این آیین را با استفاده از تطبیق این دو نظریه تبیین کنند. گاهی معنای «هستی وابسته» قانون کلی علت و معلولی در جهان در نظر گرفته می شود و گاهی معنایش را فقط به عوامل و عناصر تشکیل دهنده چرخه سنساره محدود می کنند. در این نوشتار، پس از معرفی این آموزه، شکل دوازده حلقه این آموزه را با پنج بخش دلبستگی وجود انسان از نظر این آیین تطبیق می دهیم، و در نهایت در عمومیت این اصل تشکیک می کنیم و معنایش را در کلام بودا به توصیه عملی و اخلاقی ساده ای محدود می کنیم که ناظر به عالم واقع نیست. همچنین، خواهیم گفت که عنصر «آگاهی/دانستگی» مهم ترین و رمزی ترین بخش زنجیر سنساره است که از طریق دانش مستقیم (فراشناخت) و تربیت معنوی کمال می یابد و سرانجام، چرخه سنساره را می شکند و باعث نجات شخص می شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ابوالقاسم جعفری
دانشجوی دکتری دین پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
محمدمهدی علی مردی
دانشیار گروه ادیان و عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
مهدی لک زایی
استادیار گروه ادیان شرق، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :