اثرات سطوح مختلف تراکم خاک بر روی عملکرد، اجزاء عملکرد و میزان قند نیشکر واریته ۱۰۳-۴۸ CP در استان خوزستان*

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف تراکم خاک بر روی عملکرد و میزان قند نیشکر واریته ۱۰۳ - ۴۸CP یک مطالعه در مزارع کشت و صنعت امام خمینی در سال زراعی ۸۰-۱۳۷۹ اجرا گردید. این آزمایش در یک مزرعه راتون اول با رعایت اصل یکنواختی در انتخاب مزرعه به اجرا درآمد. طرح آزمایشی این مطالعه به صورت بلوک های کامل تصادفی در چهار سطح تراکم خاک و سه تکرار انجام شد. در این تحقیق خاک مزرعه (فواصل بین ردیف های کشت) در رطوبت مناسب توسط تراکتور به همراه تریلی حمل نی به دفعات۰، ۳، ۶ و ۹ بار تردد به درجات مختلف متراکم گردید. تیمار تراکم خاک در چهار سطح شامل: ۰ ، ۹۰۰ ، ۱۸۰۰ و ۲۷۰۰ کیلوپاسکال بود. مقاومت فروسنجی(Penetrometer resistance) خاک در تراکم های یادشده و تحت شرایط رطوبتی مذکور به ترتیب برابر با ۶۵۰، ۱۲۵۰، ۲۳۵۰، ۳۲۵۰ کیلوپاسکال بود. نتایج این مطالعه نشان داد که با افزایش تراکم خاک تا یک مقاومت فروسنجی ۶۵۰ کیلوپاسکال هیچ گونه کاهش معنی داری بر روی عملکرد کمی و کیفی نیشکر ملاحظه نگردید. با افزایش بیشتر تراکم خاک تا میزان ۳۲۵۰ کیلوپاسکال مقاومت فروسنجی خاک، ارتفاع گیاه، عملکرد نی، تعداد پنجه ها در واحد سطح و وزن ماده خشک برگ، ساقه و نی در سطح ۵ درصد احتمال، کاهش یافت. نتایج به دست آمده نشان داد نیروئی که ریشه گیاه نیشکر اعمال می کند بیش از ۹۰۰ کیلوپاسکال است. از لحاظ عملکرد کیفی، سطوح مختلف تراکم خاک بر روی عملکرد ساکارز اثر معنی داری نداشت، اگر چه یک روند کاهشی در عملکرد ساکارز با افزایش تراکم خاک ملاحظه گردید. درصد ساکارز و خلوص شربت نیز با افزایش تراکم خاک یک روند کاهشی را نشان داد هرچند این روند از لحاظ آماری معنی دار نبود. اندازه گیری شاخص های فیزیولوژیکی رشد مانند شاخص سطح برگ (Leaf Area Index)، سرعت رشد محصول(Crop Growth Rate)، سرعت جذب خالص (Net Assimillation Rate) و سرعت رشد نسبی(Relative Growth Ratio) مشخص شد که با افزایش تراکم خاک از یک مقاومت فروسنجی ۶۵۰ به ۳۲۵۰ کیلوپاسکال این شاخص ها روند کاهشی معنی داری را نشان دادند.

کلیدواژه ها:

Soil compaction ، Penetrometer resistance ، Growth indices ، Leaf area index (LAI) ، Sugar cane. ، سطوح تراکم خاک ، عملکرد ، اجزاء عملکرد و قند نیشکر.