دین و استقلال اخلاق در دیدگاه کانت

در این نوشتار رابطه دین و اخلاق از دیدگاه کانت، یکی از بزرگ ترین متفکران مغرب زمین، بحث و بررسی می شود. مکتب اخلاقی کانت که یک مکتب وظیفه گرایانه است، بر آن است که عقل عملی با ارائه معیارهایی می تواند خوبی و بدی تمامی اعمال را مشخص کند. او اوامر عقل را به دو دسته شرطی و مطلق تقسیم می کند و اوامر مطلق که تنها اوامر اخلاقی است، از طریق فرمول ها و صورت بندی های قانون کلی، قانون کلی طبیعت، غایت فی نفسه بودن انسان، خودمختاری اراده و کشور غایات، قابل تشخیص است. در بحث ارتباط دین و اخلاق، صورت بندی خودمختاری اراده از ارزش فوق العاده ای برخوردار است.این صورت بندی بر آن است که چنان عمل کن که اراده بتواند در عین حال به واسطه دستور اراده خود را واضع قانون عام لحاظ کند. از این رو، به نظر کانت، هر قانونی که از طریق اراده بشری نباشد، غیراخلاقی است. بنابراین، به نظر او، اخلاق مستقل از دین است و اوامر خداوند با خودمختاری انسان منافات دارد. او هم چنین از طریق اخلاق، خدا و جاودانگی نفس را اثبات می کند.بنابراین، اخلاق سرانجام به دین می انجامد. بررسی اشکالات دیدگاه کانت در این زمینه موضوع این مقاله است.    

کلیدواژه ها:

دین ، اخلاق ، کانت ، خدا ، جاودانگی نفس ، خودمختاری اراده ، دگرآیینی ، کمال مطلق ، برترین خیر